100+ Bài thơ hay nhất

Bạn đang xem: 100+ Bài thơ hay nhất

Những áng thơ văn làm lên tình người, chúng ta nghe những bài thơ để thấy cuộc đời của mình càng thêm tươi đẹp hơn. Hãy cùng đến với bộ sưu tập hơn 100 bài thơ hay nhất mà PKMacBook.com dành tặng cho tất cả quý vị bạn đọc.

1. Những bài thơ của Tố Hữu

Từ ấy

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ

Mặt trời chân lý chói qua tim

Hồn tôi là một vườn hoa lá

Rất đậm hương và rộn tiếng chim…

Tôi buộc lòng tôi với mọi người

Để tình trang trải với trăm nơi

Để hồn tôi với bao hồn khổ

Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời

Tôi đã là con của vạn nhà

Là em của vạn kiếp phôi pha

Là anh của vạn đầu em nhỏ

Không áo cơm, cù bất cù bơ…

Bác ơi!

Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa

Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa…

Chiều nay con chạy về thăm Bác

Ướt lạnh vườn cau, mấy gốc dừa!

Con lại lần theo lối sỏi quen

Đến bên thang gác, đứng nhìn lên

Chuông ôi chuông nhỏ còn reo nữa?

Phòng lặng, rèm buông, tắt ánh đèn!

Bác đã đi rồi sao, Bác ơi!

Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời

Miền Nam đang thắng, mơ ngày hội

Rước Bác vào thăm, thấy Bác cười!

Trái bưởi kia vàng ngọt với ai

Thơm cho ai nữa, hỡi hoa nhài!

Còn đâu bóng Bác đi hôm sớm

Quanh mặt hồ in mây trắng bay…

Ôi, phải chi lòng được thảnh thơi

Năm canh bớt nặng nỗi thương đời

Bác ơi, tim Bác mênh mông thế

Ôm cả non sông, mọi kiếp người.

Bác chẳng buồn đâu, Bác chỉ đau

Nỗi đau dân nước, nỗi năm châu

Chỉ lo muôn mối như lòng mẹ

Cho hôm nay và cho mai sau…

Bác sống như trời đất của ta

Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa

Tự do cho mỗi đời nô lệ

Sữa để em thơ, lụa tặng già

Bác nhớ miền Nam, nỗi nhớ nhà

Miền Nam mong Bác, nỗi mong cha

Bác nghe từng bước trên tiền tuyến

Lắng mỗi tin mừng tiếng súng xa.

Bác vui như ánh buổi bình minh

Vui mỗi mầm non, trái chín cành

Vui tiếng ca chung hoà bốn biển

Nâng niu tất cả chỉ quên mình.

Bác để tình thương cho chúng con

Một đời thanh bạch, chẳng vàng son

Mong manh áo vải hồn muôn trượng

Hơn tượng đồng phơi những lối mòn.

Ôi Bác Hồ ơi, những xế chiều

Nghìn thu nhớ Bác biết bao nhiêu?

Ra đi, Bác dặn: “Còn non nước…”

Nghĩa nặng, lòng không dám khóc nhiều

Bác đã lên đường theo tổ tiên

Mác – Lênin, thế giới Người hiền

Ánh hào quang đỏ thêm sông núi

Dắt chúng con cùng nhau tiến lên!

Nhớ đôi dép cũ nặng công ơn

Yêu Bác, lòng ta trong sáng hơn

Xin nguyện cùng Người vươn tới mãi

Vững như muôn ngọn dải Trường Sơn.

Lượm

Ngày Huế đổ máu,

Chú Hà Nội về,

Tình cờ chú cháu,

Gặp nhau Hàng Bè.

Chú bé loắt choắt,

Cái xắc xinh xinh,

Cái chân thoăn thoắt,

Cái đầu nghênh nghênh,

Ca-lô đội lệch,

Mồm huýt sáo vang,

Như con chim chích,

Nhảy trên đường vàng…

– “Cháu đi liên lạc,

Vui lắm chú à.

Ở đồn Mang Cá,

Thích hơn ở nhà!”

Cháu cười híp mí,

Má đỏ bồ quân:

– “Thôi, chào đồng chí!”

Cháu đi xa dần…

Cháu đi đường cháu,

Chú lên đường ra,

Ðến nay tháng sáu,

Chợt nghe tin nhà.

Ra thế,

Lượm ơi!

Một hôm nào đó,

Như bao hôm nào,

Chú đồng chí nhỏ,

Bỏ thư vào bao,

Vụt qua mặt trận,

Ðạn bay vèo vèo,

Thư đề “Thượng khẩn”,

Sợ chi hiểm nghèo!

Ðường quê vắng vẻ,

Lúa trổ đòng đòng,

Ca-lô chú bé,

Nhấp nhô trên đồng…

Bỗng loè chớp đỏ,

Thôi rồi, Lượm ơi!

Chú đồng chí nhỏ,

Một dòng máu tươi!

Cháu nằm trên lúa,

Tay nắm chặt bông,

Lúa thơm mùi sữa,

Hồn bay giữa đồng.

Lượm ơi, còn không?

Chú bé loắt choắt,

Cái xắc xinh xinh,

Cái chân thoăn thoắt,

Cái đầu nghênh nghênh.

Ca-lô đội lệch,

Mồm huýt sáo vang,

Như con chim chích,

Nhảy trên đường vàng…

Người con gái Việt nam

(Tặng chị Trần Thị Lý anh dũng)

Em là ai? Cô gái hay nàng tiên

Em có tuổi hay không có tuổi

Mái tóc em đây, hay là mây là suối

Đôi mắt em nhìn hay chớp lửa đêm giông

Thịt da em hay là sắt là đồng?

Cho tôi hôn bàn chân em lạnh ngắt

Cho tôi nâng bàn tay em nắm chặt

Ôi bàn tay như đôi lá còn xanh

Trên mình em đau đớn cả thân cành

Tỉnh lại em ơi, qua rồi cơn ác mộng

Em đã sống lại rồi, em đã sống!

Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung

Không giết được em, người con gái anh hùng!

Ôi trái tim em trái tim vĩ đại

Còn một giọt máu tươi còn đập mãi

Không phải cho em. Cho lẽ phải trên đời

Cho quê hương em. Cho Tổ quốc, loài người!

Từ cõi chết, em trở về, chói lọi

Như buổi em đi, ngọn cờ đỏ gọi

Em trở về, người con gái quang vinh

Cả nước ôm em, khúc ruột của mình.

Em đã sống, bởi vì em đã thắng

Cả Nước bên em, quanh giường nệm trắng

Hát cho em nghe như tiếng mẹ ngày xưa

Sông Thu Bồn giọng hát đò đưa…

Cả nước cho em, cho em tất cả

Máu tiếp máu, cho lại hồng đôi má

Cho mái tóc em xanh lại ngày xuân

Cho thịt da em lại nở trắng ngần

Em sẽ đứng trên đôi chân tuổi trẻ

Đôi gót đỏ lại trở về quê mẹ

Em sẽ đi, trên đường ấy thênh thang

Như những ngày xưa, rực rỡ sao vàng!

Ôi đôi mắt của em nhìn, rất đẹp

Hãy sáng mãi niềm tin tươi ánh thép

Như quê em Gò Nổi, Kỳ Lam

Hỡi em, người con gái Việt Nam!

Việt Bắc

– Mình về mình có nhớ ta?

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

Mình về mình có nhớ không?

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn.

– Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân ly

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…

– Mình đi, có nhớ những ngày

Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù?

Mình về, có nhớ chiến khu

Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?

Mình về, rừng núi nhớ ai

Trám bùi để rụng, măng mai để già

Mình đi, có nhớ những nhà

Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son

Mình về, còn nhớ núi non

Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh

Mình đi, mình có nhớ mình

Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?

– Ta với mình, mình với ta

Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh

Mình đi, mình lại nhớ mình

Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu…

Nhớ gì như nhớ người yêu

Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương

Nhớ từng bản khói cùng sương

Sớm khuya bếp lửa người thương đi về.

Nhớ từng rừng nứa bờ tre

Ngòi Thia sông Ðáy, suối Lê vơi đầy

Ta đi, ta nhớ những ngày

Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi…

Thương nhau, chia củ sắn lùi

Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng

Nhớ người mẹ nắng cháy lưng

Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô

Nhớ sao lớp học i tờ

Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan

Nhớ sao ngày tháng cơ quan

Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.

Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều

Chày đêm nện cối đều đều suối xa…

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hoà bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.

Nhớ khi giặc đến giặc lùng

Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây

Núi giăng thành luỹ sắt dày

Rừng che bộ đội rừng vây quân thù

Mênh mông bốn mặt sương mù

Ðất trời ta cả chiến khu một lòng.

Ai về ai có nhớ không?

Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo Giàng

Nhớ sông Lô, nhớ phố Ràng

Nhớ từ Cao-Lạng nhớ sang Nhị Hà…

Những đường Việt Bắc của ta

Ðêm đêm rầm rập như là đất rung

Quân đi điệp điệp trùng trùng

Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan

Dân công đỏ đuốc từng đoàn

Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.

Nghìn đêm thăm thẳm sương dày

Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên.

Tin vui chiến thắng trăm miềm

Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về

Vui từ Ðồng Tháp, An Khê

Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.

Ai về ai có nhớ không?

Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang.

Nắng trưa rực rỡ sao vàng

Trung ương, Chính phủ luận bàn việc công

Ðiều quân chiến dịch thu đông

Nông thôn phát động, giao thông mở đường

Giữ đê, phòng hạn, thu lương

Gửi dao miền ngược, thêm trường các khu…

Ở đâu u ám quân thù

Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi

Ở đâu đau đớn giống nòi

Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền.

Mười lăm năm ấy ai quên

Quê hương cách mạng dựng nên Cộng hoà

Mình về mình lại nhớ ta

Mái đình Hồng Thái cây đa Tân Trào.

– Nước trôi nước có về nguồn

Mây đi mây có cùng non trở về?

Mình về, ta gửi về quê

Thuyền nâu trâu mộng với bè nứa mai

Nâu này nhuộm áo không phai

Cho lòng thêm đậm cho ai nhớ mình

Trâu về, xanh lại Thái Bình

Nứa mai gài chặt mối tình ngược xuôi.

– Nước trôi, lòng suối chẳng trôi

Mây đi mây vẫn nhớ hồi về non

Ðá mòn nhưng dạ chẳng mòn

Chàm nâu thêm đậm, phấn son chẳng nhoà.

Nứa mai mình gửi quê nhà

Nước non đâu cũng là ta với mình

Thái Bình đồng lại tươi xanh

Phên nhà lại ấm, mái đình lại vui…

– Mình về thành thị xa xôi

Nhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng?

Phố đông, còn nhớ bản làng

Sáng đèn, còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?

Mình đi, ta hỏi thăm chừng

Bao giờ Việt Bắc tưng bừng thêm vui?

– Ðường về, đây đó gần thôi!

Hôm nay rời bản về nơi thị thành

Nhà cao chẳng khuất non xanh

Phố đông, càng giục chân nhanh bước đường.

Ngày mai về lại thôn hương

Rừng xưa núi cũ yêu thương lại về

Ngày mai rộn rã sơn khê

Ngược xuôi tàu chạy, bốn bề lưới giăng.

Than Phấn Mễ, thiếc Cao Bằng

Phố phường như nấm như măng giữa trời

Mái trường ngói mới đỏ tươi.

Chợ vui trăm nẻo về khơi luồng hàng

Muối Thái Bình ngược Hà Giang

Cày bừa Ðông Xuất, mía đường tỉnh Thanh

Ai về mua vại Hương Canh

Ai lên mình gửi cho anh với nàng

Chiếu Nga Sơn, gạch Bát Tràng

Vải tơ Nam Ðịnh, lụa hàng Hà Ðông

Áo em thêu chỉ biếc hồng

Mùa xuân ngày hội lùng tùng thêm tươi

Còn non, còn nước, còn trời

Bác Hồ thêm khoẻ, cuộc đời càng vui!

– Mình về với Bác đường xuôi

Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người

Nhớ ông Cụ mắt sáng ngời

Áo nâu túi vải đẹp tươi lạ thường!

Nhớ Người những sáng tinh sương

Ung dung yên ngựa trên đường suối reo

Nhớ chân Người bước lên đèo

Người đi rừng núi trông theo bóng Người…

– Lòng ta ơn Ðảng đời đời

Ngược xuôi đôi mặt một lời song song.

Ngàn năm xưa nước non Hồng

Còn đây ơn Ðảng nối dòng dài lâu

Ngàn năm non nước mai sau

Ðời đời ơn Ðảng càng sâu càng nồng.

Cầm tay nhau hát vui chung

Hôm sau mình nhé, hát cùng Thủ đô.

Hoan hô chiến sĩ Điện Biên

I

Tin về nửa đêm

Hoả tốc hoả tốc

Ngựa bay lên dốc

Đuốc chạy sáng rừng

Chuông reo tin mừng

Loa kêu từng cửa

Làng bản đỏ đèn, đỏ lửa…

Hoan hô chiến sĩ Điện Biên

Hoan hô đồng chí Võ Nguyên Giáp!

Sét đánh ngày đêm xuống đầu giặc Pháp!

Vinh quang Tổ quốc chúng ta

Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà

Vinh quang Hồ Chí Minh, Cha của chúng ta ngàn năm sống mãi

Quyết chiến quyết thắng, cờ đỏ sao vàng vĩ đại

Kháng chiến ba nghìn ngày

Không đêm nào vui bằng đêm nay

Đêm lịch sử Điện Biên sáng rực

Trên đất nước, như

Huân chương trên ngực

Dân tộc ta dân tộc anh hùng!

Điện Biên vời vợi nghìn trùng

Mà lòng bốn biển nhịp cùng lòng ta

Đêm nay bè bạn gần xa

Tin về chắc cũng chan hoà vui chung.

II

Hoan hô chiến sĩ Điện Biên

Chiến sĩ anh hùng

Đầu nung lửa sắt

Năm mươi sáu ngày đêm khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt

Máu trộn bùn non

Gan không núng

Chí không mòn!

Những đồng chí thân chôn làm giá súng

Đầu bịt lỗ châu mai

Băng mình qua núi thép gai

Ào ào vũ bão,

Những đồng chí chèn lưng cứu pháo

Nát thân, nhắm mắt, còn ôm…

Những bàn tay xẻ núi lăn bom

Nhất định mở đường cho xe ta lên chiến trường tiếp viện

Và những chị, những anh ngày đêm ra tiền tuyến

Mấy tầng mây gió lớn mưa to

Dốc Pha Đin, chị gánh anh thồ

Đèo Lũng Lô, anh hò chị hát

Dù bom đạn xương tan, thịt nát

Không sờn lòng, không tiếc tuổi xanh…

Hỡi các chị, các anh

Trên chiến trường ngã xuống

Máu của anh chị, của chúng ta không uổng

Sẽ xanh tươi đồng ruộng Việt Nam

Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam

Hoa mơ lại trắng, vườn cam lại vàng…

III

Lũ chúng nó phải hàng, phải chết

Quyết trận này quét sạch Điện Biên!

Quân giặc điên

Chúng bay chui xuống đất

Chúng bay chạy đằng trời?

Trời không của chúng bay

Đạn ta rào lưới sắt!

Đất không của chúng bay

Đai thép ta thắt chặt!

Của ta trời đất đêm ngày

Núi kia, đồi nọ, sông này của ta

Chúng bay chỉ một đường ra

Một là tử địa, hai là tù binh

Hạ súng xuống rùng mình run rẩy

Nghe pháo ta lừng lẫy thét gầm!

Nghe trưa nay tháng năm, mùng bảy

Trên đầu bay thác lửa hờn căm

Trông: Bốn mặt luỹ hầm sụp đổ

Tướng quân bay lố nhố cờ hàng

Trông: Chúng ta cờ đỏ sao vàng

Rực trời đất Điện Biên toàn thắng!

Hoan hô chiến sĩ Điện Biên!

Tiếng reo núi vọng sông rền

Đêm nay chắc cũng về bên Bác Hồ

Bác đang cúi xuống bản đồ

Chắc là nghe tiếng quân hò quân reo…

Từ khi vượt núi qua đèo

Ta đi, Bác vẫn nhìn theo từng ngày

Tin về mừng thọ đêm nay

Chắc vui lòng Bác giờ này đợi trông!

IV

Đồng chí Phạm Văn Đồng

Ở bên đó, chắc đêm nay không ngủ

Tin đây Anh, Điện Biên Phủ hoàn thành

Ngày mai, vào cuộc đấu tranh

Nhìn xuống mặt bọn Bi-đôn, Smít

Anh sẽ nói: “Thực dân, phát xít

Đã tàn rồi!

Tổ quốc chúng tôi

Muốn độc lập hoà bình trở lại

Không muốn lửa bom đổ

xuống đầu con cái

Nước chúng tôi và nước các anh

Nếu còn say máu chiến tranh

Ở Việt Nam, các anh nên nhớ

Tre đã thành chông, sông là sông lửa

Và trận thắng Điện Biên

Cũng mới là bài học đầu tiên!”

Ta đi tới

Ta đi giữa ban ngày

Trên đường cái, ung dung ta bước.

Đường ta rộng thênh thang tám thước

Đường Bắc Sơn, Đình Cả, Thái Nguyên

Đường qua Tây Bắc, đường lên Điện Biên

Đường cách mạng, dài theo kháng chiến…

Đến hôm nay đường xuôi về biển

Mới tinh khôi màu đất đỏ tươi

Đẹp vô cùng, Tổ quốc ta ơi!

Rừng cọ đồi chè, đồng xanh ngào ngạt

Nắng chói sông Lô, hò ô tiếng hát

Chuyến phà dào dạt bến nước Bình Ca…

Ai qua Phú Thọ

Ai xuôi Trung Hà

Ai về Hưng Hoá

Ai xuống khu Ba

Ai vào khu Bốn

Đường ta đó, tự do cuồn cuộn

Bốt đồn Tây đã cuốn sạch rồi!

Sông Thao nao nức sóng dồi

Ai về Hà Nội thì xuôi cùng thuyền.

Ờ, đã chín năm rồi đấy nhỉ!

Kháng chiến ba ngàn ngày không nghỉ

Bắp chân, đầu gối vẫn săn gân.

Ngẩng đầu lên: trong sáng tuyệt trần

Tháng Tám mùa thu xanh thẳm

Mây nhởn nhơ bay

Hôm nay ngày đẹp lắm!

Mây của ta, trời thẳm của ta

Nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà!

Đã tan tác những bóng thù hắc ám

Đã sáng lại trời thu tháng Tám

Trên đường ta về lại Thủ đô

Cờ đỏ bay quanh tóc bạc Bác Hồ!

Mẹ ơi, lau nước mắt

Làng ta giặc chạy rồi!

Tre làng ta lại mọc

Chuối vườn ta xanh chồi

Trâu ta ra bãi ra đồi

Đồng ta lại hát hơn mười năm xưa…

Các em ơi, đã học chưa?

Các anh dựng cho em trường mới nữa.

Chúng nó chẳng còn mong giội lửa

Trường của em đứng giữa đồi quang

Tiếng các em thánh thót quanh làng.

Ai đi Nam Bộ

Tiền Giang, Hậu Giang

Ai vô thành phố

Hồ Chí Minh

Rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm Bưng biền Đồng Tháp

Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp

Nơi chôn rau cắt rốn của ta!

Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, Khánh Hoà

Ai vô Phan Rang, Phan Thiết

Ai lên Tây Nguyên,

Kông Tum, Đắc Lắc

Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền Trung

Ai về với quê hương ta tha thiết

Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng…

Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí

Nói với Nửa – Việt Nam yêu quý

Rằng: Nước ta là của chúng ta

Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà!

Chúng ta, con một cha, nhà một nóc

Thịt với xương, tim óc dính liền.

Dù ai nói ngả nói nghiêng

Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân

Dù ai rào giậu ngăn sân

Lòng ta vẫn giữ là dân Cụ Hồ!

Ta đã lớn lên rồi trong khói lửa

Chúng nó chẳng còn mong được nữa

Chặn bàn chân một dân tộc anh hùng

Những bàn chân từ than bụi, lầy bùn

Đã bước dưới mặt trời cách mạng.

Những bàn chân của Hóc Môn, Ba Tơ, Cao Lạng

Lừng lẫy Điện Biên, chấn động địa cầu

Những bàn chân đã vùng dậy đạp đầu

Lũ chúa đất xuống bùn đen vạn kiếp!

Ta đi tới, trên đường ta bước tiếp,

Rắn như thép, vững như đồng.

Đội ngũ ta trùng trùng điệp điệp

Cao như núi, dài như sông

Chí ta lớn như biển Đông trước mặt!

Ta đi tới, không thể nào chia cắt

Mục Nam quan đến bãi Cà Mau

Trời ta chỉ một trên đầu

Bắc nam liền một biển

Lòng ta không giới tuyến

Lòng ta chung một cụ Hồ

Lòng ta chung một Thủ đô

Lòng ta chung một cơ đồ Việt Nam!

Bài ca mùa xuân 1961

Tôi viết bài thơ xuân

Nghìn chín trăm sáu mốt

Cành táo đầu hè rung rinh quả ngọt

Nắng soi sương giọt long lanh…

Rét nhiều nên ấm nắng hanh

Đắng cay lắm mới ngọt lành đó chăng?

Giã từ năm cũ bâng khuâng

Đã nghe xuân mới lâng lâng lạ thường!

***

Chào xuân đẹp! Có gì vui đấy

Hỡi em yêu? Mà má em đỏ dậy

Như buổi đầu hò hẹn, say mê

Anh nắm tay em, sôi nổi, vụng về

Mà nói vậy: “Trái tim anh đó

Rất chân thật chia ba phần tươi đỏ:

Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều

Phần cho thơ, và phần để em yêu…”

Em xấu hổ: “Thế cũng nhiều anh nhỉ!”

Rồi hai đứa hôn nhau, hai người đồng chí

Dắt nhau đi, cho đến sáng mai nay

Anh đón em về, xuân cũng đến trong tay!

***

Ôi tiếng hót vui say con chim chiền chiện

Trên đồng lúa chiêm xuân chao mình bay liệng

Xuân ơi xuân, vui tới mông mênh

Biển vui dâng sóng trắng đầu ghềnh

Thơ đã hát, mát trong lời chúc:

Đường lên hạnh phúc rộng thênh thênh

Tam Đảo, Ba Vì vui núi xuân xanh…

Chào 61! Đỉnh cao muôn trượng

Ta đứng đây, mắt nhìn bốn hướng

Trông lại nghìn xưa, trông tới mai sau

Trông Bắc trông Nam, trông cả địa cầu!

Trải qua một cuộc bể dâu

Câu thơ còn đọng nỗi đau nhân tình

Nổi chìm kiếp sống lênh đênh

Tố Như ơi, lệ chảy quanh thân Kiều!

Nghe hồn Nguyễn Trãi phiêu diêu

Tiếng gươm khua, tiếng thơ kêu xé lòng…

Ôi tiếng của cha ông thuở trước

Xin hát mừng non nước hôm nay:

Một vùng trời đất trong tay

Dẫu chưa toàn vẹn, cũng bay cờ hồng!

Việt Nam, dân tộc anh hùng

Tay không mà đã thành công nên người!

Có gì đẹp trên đời hơn thế

Người yêu người sống để yêu nhau

Đảng cho ta trái tim giàu

Thẳng lưng mà bước, ngẩng đầu mà bay!

***

Đời vui đó, hôm nay mở cửa

Như dãy hàng bách hoá của ta

Hỡi những người yêu, hãy ghé mua hoa

Và đến đó, sắm ít quà lễ cưới:

Lụa Nam Định đẹp tươi mát rượi

Lược Hàng Đào chải mái tóc xanh!

Ta còn nghèo, phố chật nhà gianh

Nhưng cũng đủ vài tranh treo Tết…

Đời vui đó, tiếng ca Đoàn kết

Ta nắm tay nhau xây lại đời ta

Ruộng lúa, đồng khoai, nương sắn, vườn cà

Chuồng lợn, bầy gà, đàn rau, ao cá

Dọn tí phân rơi, nhặt từng ngọn lá

Mỗi hòn than, mẩu sắn, cân ngô

Ta nâng niu gom góp dựng cơ đồ!

***

Ồ thích thật, bài thơ miền Bắc

Rất tự do nên tươi nhạc, tươi vần

Cả không gian như xích lại gần

Thời gian cũng quên tuần quên tháng.

Đời trẻ lại. Tất cả đều cách mạng!

Rũ sạch cô đơn, riêng lẻ, bần cùng

Quê hương ta rộn rã cuộc vui chung

Người hợp tác nên lúa dày thêm đó.

Đường nở ngực. Những hàng dương liễu nhỏ

Đã lên xanh như tóc tuổi mười lăm

Xuân ơi Xuân, em mới đến dăm năm

Mà cuộc sống đã tưng bừng ngày hội

Như hôm nay, giữa công trường đỏ bụi

Những đoàn xe vận tải nối nhau đi

Hồng Quảng, Lào Cai, Thái Nguyên, Việt Trì

Tên đất nước reo vui bao tiếng gọi…

***

Nào đi tới! Bác Hồ ta nói

Phút giao thừa, tiếng hát đêm xuân

Kế hoạch năm năm. Mời những đoàn quân

Mời những bàn chân, tiến lên phía trước.

Tất cả dưới cờ, hát lên và bước!

Đi ta đi! Khai phá rừng hoang

Hỏi núi non cao, đâu sắt đâu vàng?

Hỏi biển khơi xa, đâu luồng cá chạy?

Sông Đà, sông Lô, sông Hồng, sông Chảy

Hỏi đâu thác nhảy, cho điện quay chiều?

Hỡi những người trai, những cô gái yêu

Trên những đèo mây, những tầng núi đá

Hai bàn tay ta hãy làm tất cả!

Xuân đã đến rồi. Hối hả tương lai

Khói những nhà máy mới ban mai…

***

Tôi viết cho ai bài thơ 61?

Đêm đã khuya rồi, rét về tê buốt

Hà Nội rì rầm… Còi thổi ngoài ga

Một chuyến tàu chuyển bánh đi xa

Tiếng xình xịch, chạy dọc đường Nam Bộ…

Ôi đâu phải con tàu! Trái tim ta đó

Tiếng đập thình thình, muốn vỡ làm đôi!

Ta biết em rất khoẻ, tim ơi

Không khóc đấy. Nhưng sao mà nóng bỏng

Như lửa cháy trong lòng ta gió lộng?

Mấy hôm nay, như đứa nhớ nhà

Ta vẩn vơ hoài, rạo rực, vào ra

Nghe tiếng mõ và nghe tiếng súng

Miền Nam dậy, hò reo náo động!

Ba con tôi đã ngủ lâu rồi

Còn bao nhiêu chưa được ngủ trong nôi

Miền Bắc thiên đường của các con tôi!

Gà gáy sáng. Thơ ơi, mang cánh lửa

Hãy bay đi! Con chim kêu trước cửa

Thêm một ngày xuân đến. Bình minh

Cành táo đầu hè quả ngọt rung rinh

Như hạnh phúc đơn sơ, ước mơ nho nhỏ

Treo trước mắt của loài người ta đó:

Hoà bình

Ấm no

Cho

Con người

Sung sướng

Tự do!

Bầm ơi!

Ai về thăm mẹ quê ta

Chiều nay có đứa con xa nhớ thầm…

Bầm ơi có rét không bầm!

Heo heo gió núi, lâm thâm mưa phùn

Bầm ra ruộng cấy bầm run

Chân lội dưới bùn, tay cấy mạ non

Mạ non bầm cấy mấy đon

Ruột gan bầm lại thương con mấy lần.

Mưa phùn ướt áo tứ thân

Mưa bao nhiêu hạt, thương bầm bấy nhiêu!

Bầm ơi, sớm sớm chiều chiều

Thương con, bầm chớ lo nhiều bầm nghe!

Con đi trăm núi ngàn khe

Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm

Con đi đánh giặc mười năm

Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi.

Con ra tiền tuyến xa xôi

Yêu bầm yêu nước, cả đôi mẹ hiền.

Nhớ thương con bầm yên tâm nhé

Bầm của con, mẹ Vệ quốc quân.

Con đi xa cũng như gần

Anh em đồng chí quây quần là con.

Bầm yêu con, yêu luôn đồng chí

Bầm quý con, bầm quý anh em.

Bầm ơi, liền khúc ruột mềm

Có con có mẹ, còn thêm đồng bào

Con đi mỗi bước gian lao

Xa bầm nhưng lại có bao nhiêu bầm!

Bao bà cụ từ tâm như mẹ

Yêu quý con như đẻ con ra.

Cho con nào áo nào quà

Cho củi con sưởi, cho nhà con ngơi.

Con đi, con lớn lên rồi

Chỉ thương bầm ở nhà ngồi nhớ con!

Nhớ con, bầm nhé đừng buồn

Giặc tan, con lại sớm hôm cùng bầm.

Mẹ già tóc bạc hoa râm

Chiều nay chắc cũng nghe thầm tiếng con…

Tiếng chổi tre

Những đêm hè

Khi ve ve

Đã ngủ

Tôi lắng nghe

Trên đường Trần Phú

Tiếng chổi tre

Xao xác hàng me

Tiếng chổi tre

Đêm hè

Quét rác…

Những đêm đông

Khi cơn dông

Vừa tắt

Tôi đứng trông

Trên đường lặng ngắt

Chị lao công

Như sắt

Như đồng

Chị lao công

Đêm đông

Quét rác…

Sáng mai ra

Gánh hàng hoa

Xuống chợ

Hoa Ngọc Hà

Trên đường rực nở

Hương bay xa

Thơm ngát

Đường ta

Nhớ nghe hoa

Người quét rác

Đêm qua.

Nhớ em nghe

Tiếng chổi tre

Chị quét

Những đêm hè

Đêm đông gió rét

Tiếng chổi tre

Sớm tối

Đi về

Giữ sạch lề

Đẹp lối

Em nghe!

Bà Bủ

Bà Bủ nằm ổ chuối khô

Bà Bủ không ngủ bà lo bời bời…

Đêm nay tháng chạp mồng mười

Vài mươi bữa nữa Tết rồi hết năm.

Bà Bủ không ngủ bà nằm

Bao giờ thằng út về thăm một kỳ

Từ ngày nó bước ra đi

Nó đi giải phóng đến khi nào về ?

Bao giờ hết giặc về quê ?

Đêm đêm Bà Bủ nằm mê khấn thầm…

Bà Bủ không ngủ, bà nằm

Càng lo càng nghĩ, càng căm càng thù

Ngoài hiên gió núi ù ù

Mưa đêm mưa tự chiến khu mưa về…

Đêm nay bộ đội rừng khe

Mưa ướt dầm dề, gió buốt chân tay

Nó đi đánh giặc đêm nay

Bước run, bước ngã, bước lầy, bước trơn

Nhà còn ổ chuối lửa rơm

Nó đi đánh giặc đêm hôm sưởi gì ?

Năm xưa cơm củ ngon chi

Năm nay cơm gié nhà thì vắng con!

Bà Bủ gan ruột bồn chồn

Con gà đã gáy đầu thôn sáng rồi…

Cá Nước

Tôi ở Vĩnh Yên lên

Anh trên Sơn Cốt xuống

Gặp nhau lưng đèo Nhe

Bóng tre trùm mát rượi.

Anh là Vệ quốc quân

Tôi là người cán bộ

Hai đứa mỏi nhừ chân

Nghỉ hơi ngồi một chỗ.

Gặp nhau mới lần đầu

Họ tên nào có biết?

Anh người đâu, tôi đâu

Gần nhau là thân thiết.

Một thoáng lặng nhìn nhau

Mắt đã tìm hỏi chuyện

Đôi bộ áo quần nâu

Đã âm thầm thương mến

Giọt giọt mồ hôi rơi

Trên má anh vàng nghệ

Anh vệ quốc quân ơi

Sao mà yêu anh thế!

Tôi nhích lại gần anh

Người bạn đường anh dũng

Anh chiến sĩ hiền lành

Tì tay trên mũi súng

Anh kể chuyện tôi nghe

Trận chợ Đồn, chợ Rã

Ta đánh giặc chạy re

Hai đứa cười ha hả

Rồi Bông Lau, Ỷ La

Ba trăm thằng tan xác

Cành cây móc thịt da

Thối inh rừng Việt Bắc.

Tàu giặc đắm sông Lô

Tha hồ mà uống nước

Máu tanh đến bây giờ

Chưa tan mùi bữa trước.

Mồm anh nở rất tươi

Mặt anh vàng thắm lại

Cánh đồng quê tháng mười

Thơm nức mùa gặt hái…

Xa xôi đầu xóm tre xanh

Có bà ru cháu nằm khoanh lòng giã:

“Cháu ơi cháu lớn vái bà

Bố mày đi đánh giặc xa chưa về

Cháu ngoan cháu ngủ đi nhe

Mẹ mày ra chợ bán chè bán rau

Bố đi đánh giặc còn lâu

Mẹ mày cày cấy ruộng sâu tối ngày”

Anh có nghe thấy không

Ơi người anh Vệ quốc?

Chắc có lúc lòng anh

Nhớ nhà anh nhớ lắm

Ơi người bạn hiền lành

Mắt nhìn xa đăm đắm…

Trưa nay trên đèo cao

Ta say sưa vài phút

Chia nhau điếu thuốc lào

Nào anh hút tôi hút.

Rồi lát nữa chia đôi

Anh về xuôi tôi ngược

Lòng anh và lòng tôi

Mang nặng tình cá nước…

Có Thể Nào Yên?

(Gửi miền Nam thương yêu)

Tôi muốn viết những dòng thơ tươi xanh

Vẫn muốn viết những dòng thơ lửa cháy.

Có thể nào yên? Miền Nam ơi, máu chảy

Tám năm rồi. Sáng dậy, giữa bình minh

Tim lại đau, nhức nhối nửa thân mình.

Hôm nay, buổi mai hè, tháng sáu

Phượng đỏ bờ đê, ve kêu hàng sấu

Hà Nội dập dìu, rịu rã đường vui

Nghe tin ra, dạ lại ngùi ngùi!

Có thể nào nguôi? Từng viên đạn Mỹ

Bắn miền Nam. Nát thịt da xương tuỷ

Của mẹ cha, đồng chí, vợ con

Anh chị em ta, ai mất ai còn ?

“Hôm nay, sáng mai trong, trời lặng

Hai mươi tám máy bay lên thẳng

Của lục quân, lính thuỷ Mỹ, đi càn

Cách Sài Gòn 35 dặm phía Nam…”

“Hôm nay, mấy trung đoàn tinh nhuệ

Đang hành quân lên hướng Tây thành phố…”

Lại hôm nay… cứ thế… hôm nay

Tin miền Nam, máu chảy ngày ngày.

Có thể nào khuây ? Cỏ cây vẫn nhắc

Từng ngọn cỏ, cành cây miền Bắc

Vẫn rung rinh theo gió tự miền Nam

Cả đôi miền xao xuyến tiếng ve ran!

Có thể nào quên? Hỡi miền sâu thẳm

Của lòng ta! Hỡi ngày xanh thẳm

Nắng quê hương rười rượi đường dừa

Ngọt tiếng hò đưa những chuyến đò xưa…

Xuồng ai đó, bơi trong lau lách

Áo bà ba, súng nách, tay chèo?

Hỡi đồng chí dọc ngang sông rạch

Hãy cho hồn ta ruổi ruổi theo!

Cho ta lại trở về quê cũ

Bờ sông Hương hay bến sông Bồ

Cùng các mẹ, các o, các chú

Giành lại từng mảnh đất thành đô!

Cho ta được làm kho mìn nổ

Đèo Hải Vân, quật đổ quân thù

Cho ta được làm cây chông miệng hố

Đâm chết bầy giặc bố chiến khu!

*

Ôi đất mẹ hiền từ, yêu quý

Có nơi đâu, trên trái đất này

Như miền Nam, đắng cay, chung thuỷ

Như miền Nam, gan góc, dạn dày!

Đầu Tổ quốc, chính đây tiền tuyến

Mũi Cà Mau, nhọn hoắt mũi chông

Xưa, xung kích, tầm vông kháng chiến

Nay, hiên ngang, một dải Thành Đồng!

Miền Nam đó, ngọn đèn mặt biển

Giữa đêm giông, đỏ lửa đưa đường

– Hãy nhằm hướng phương Đông mà tiến

Hỡi những tàu trên các đại dương!

Em Bé Triều Tiên

Em bé Triều Tiên ơi

Mẹ của em đâu rồi?

Tìm đâu mẹ của em

Có ai đây mà hỏi

Giặc bồn bề lửa khói

Xác ai nằm ngổn ngang

Bãi tuyết lặng quanh làng

Phố đổ nhà hoang vắng

Mẹ của em đấy ư

Cái thân trắng lắc lư

Ðầu giây treo lủng lẳng?

Cha của em đấy ư

Cái đầu lâu rũ tóc

Máu chảy dài thân cọc?

Không, không phải em ơi

Mẹ của em đây rồi!

Mẹ em đây người dân công tải đạn

Mẹ em đây người nữ cứu thương

Cha em đây giữa chiến trường

Mặt đen khói đạn, chặn đường giặc lui

Anh của em đã đến đây rồi

Anh chí nguyện

Con bác Mao đã đến

Anh đã đến bên nôi em cháy dở

Với cha em giết hết loài man rợ

Cho mẹ em xây lại tổ mềm

Cho em sướng cho em ca múa

Trên đồng hoa bãi lúa

Nhịp sóng vui muôn thuở của Triều Tiên

Bé em ơi giữa súng rền

Ngày mai tươi mát hát trên đất Triều…

Em Ơi… Ba Lan

Em ơi, Ba Lan mùa tuyết tan

Đường bạch dương sương trắng nắng ngàn

Anh đi, nghe tiếng người xưa vọng

Một giọng thơ ngâm, một giọng đàn

Có phải Sô-panh tình chứa chan

Nâng đàn ca, cô gái Ba Lan

Có phải A-đam hồn vĩ đại

Bay trên đầu thế kỷ nhân gian…

Em đi cùng anh lên thành xưa

Vác-xa-va ấm nắng ban trưa

Nét vàng lịch sử vừa tươi lại

Trong cuộc hồi sinh, tạnh gió mưa

Hãy nghe em từng viên đá lát

Những con đường, tiếng hát đau thương

Ba Lan, Ba Lan

Thịt da đã bao lần tan nát

Nước mất, tim về vọng cố hương

Hãy nghe em từng viên ngói đỏ

Những mái nhà phố cũ hồi xuân

Máu đã quyện, em ơi, trong đó

Máu Ba Lan và máu Hồng quân!

Ôi máu đọng mười lăm năm trước

Bốn triệu hồn kêu Nước trong đêm

Em ơi em, làm sao quên được

Ốt-sơ-ven-xim, ốt-sơ-ven-xim!

Nhớ nghe em, những đôi giày nhỏ

Tưởng còn đi chập chững chân son

Những mái tóc vàng tơ đóng bó

Dệt thành chăn rợn bóng oan hồn!

Anh đã đến quê em Cra-cốp

Như quê anh lộng lẫy cung đền

Hồng quân cứu Va-ven xinh đẹp

Như Thạch Sanh đánh ó cứu nàng tiên…

Anh đã đến quê em Ban-tích

Sóng ngời xanh, ngọc bích biển khơi

Đã xóa sạch những ngày Đăng-dích

Màu Ba Lan trong trắng đỏ tươi

Khắp quê em, mùa xuân đến rồi

– Dù đêm qua chút tuyết còn rơi

– Hỡi người chị bên đường quét tuyết

Xuân đến rồi, nắng đỏ trên môi.

Nắng trên cao cần trục xây nhà

Nắng lưng tàu phấp phới đi xa

Nắng đỏ ngực anh, người thủy thủ

Đẹp như lò Nô-va Hu-ta

Khắp quê em, mùa xuân mang tên

Những người con đẹp của trăm miền

Hôm nay gọi nhau về Đại hội

Mở thêm đường, đi lên, đi lên

Mùa xuân đó, quê em ấm áp

Chân người đi, vào cuộc đời chung

Ngựa đang kéo đồng lên hợp tác

Đường ta đi tấp nập vô cùng!

Ê-Mi-Ly, Con

Ê mi-ly, con đi cùng cha

Sau khôn lớn con thuộc đường, khỏi lạc…

– Đi đâu cha?

– Ra bờ sông Pô-tô-mác

– Xem gì cha?

Không con ơi, chỉ có Lầu ngũ giác.

Ôi con tôi, đôi mắt tròn xoe

Ôi con tôi, mái tóc vàng hoe

Đừng có hỏi cha nhiều con nhé!

Cha bế con đi, tối con về với mẹ…

Oa-sinh-tơn

Buổi hoàng hôn

Ôi những linh hồn

Còn, mất

Hãy cháy lên, cháy lên Sự thật!

Giôn-xơn!

Tội ác bay chồng chất

Cả nhân loại căm hờn

Con quỷ vàng trên mặt đất.

Mày không thể mượn nước son

Của Thiên Chúa, và màu vàng của Phật!

Mác Na-ma-ra

Mày trốn đâu? Giữa bãi tha ma

Của toà nhà năm góc

Mỗi góc, một châu.

Mày vẫn chui đầu

Trong lửa nóng

Như đà điểu rúc đầu trong cát bỏng.

Hãy nhìn đây!

Nhìn ta phút này!

Ôi không chỉ là ta với con gái nhỏ trong tay

Ta là Hôm nay

Và con ta, Ê-mi-ly ơi, con là mãi mãi!

Ta đứng dậy,

Với trái tim vĩ đại

Của trăm triệu con người

Nước Mỹ.

Để đốt sáng đến chân trời

Một ngọn đèn

Công lý.

Hỡi tất cả chúng bay, một bầy ma quỷ

Nhân danh ai?

Bay mang những B 52

Những na-pan, hơi độc

Từ toà Bạch Ốc

Từ đảo Guy-am

Đến Việt Nam

Để ám sát hoà bình và tự do dân tộc

Để đốt những nhà thương, trường học

Giết những con người chỉ biết yêu thương

Giết những trẻ em chỉ biết đi trường

Giết những đồng xanh bốn mùa hoa lá

Và giết cả những dòng sông của thơ ca nhạc hoạ!

Nhân danh ai?

Bay chôn tuổi thanh xuân của chúng ta trong những quan tài

Ôi những người con trai khoẻ đẹp

Có thể biến thiên nhiên thành điện, thép

Cho con người hạnh phúc hôm nay!

Nhân danh ai?

Bay đưa ta đến những rừng dày

Những hố chông, những đồng lầy kháng chiến

Những làng phố đã trở nên pháo đai ẩn hiện

Những ngày đêm đất chuyển trời rung…

Ôi Việt Nam, xứ sở lạ lùng

Đến em thơ cũng hoá thành những anh hùng

Đến ong dại cũng luyện thành chiến sĩ

Và hoa trái cũng biến thành vũ khí!

Hãy chết đi, chết đi

Tất cả chúng bay, một bầy ma quỷ!

Và xin nghe, nước Mỹ ta ơi!

Tiếng thương đau, tiếng căm giận đời đời

Của một người con. Của một con người thế kỷ

Ê-mi-ly, con ơi!

Trời sắp tối rồi…

Cha không bế con về được nữa!

Khi đã sáng bùng lên ngọn lửa

Đêm nay mẹ đến tìm con

Con sẽ ôm lấy mẹ mà hôn

Cho cha nhé

Và con sẽ nói giùm với mẹ:

Cha đi vui, xin mẹ đừng buồn!

Oa-sinh-tơn

Buổi hoàng hôn

Còn mất?

Đã đến phút lòng ta sáng nhất

Ta đốt thân ta

Cho ngọn lửa chói loà

Sự thật.

Gửi Theo Anh Xuân Diệu

Ôi, sống làm sao nếu chẳng yêu

Hoa chưa nở sáng đã tàn chiều

Bơ vơ đi giữa thời khôn dại

Giây phút vui qua, lại khổ nhiều

Một tiếng thơ rơi, ngàn lệ thấm

Vắng Anh, người bớt ấm bao nhiêu!

Thời gian ơi, nhớ chàng Xuân Diệu

Dào dạt tình dâng nhịp thuỷ triều.

Hai Đứa Trẻ

Tôi không dám mời anh đi xa lạ

Tìm đau thương trong xã hội điêu tàn

Kể làm sao cho hết cảnh lầm than

Lúc trái ngược đã tràn đầy tất cả!

Này đây anh một bức tranh gần gũi:

Nó thô sơ? Có lẽ. Nhưng trung thành.

Nó tầm thường? Nhưng chính bởi hồn anh

Chê chán kẻ bị đời vui hắt hủi.

Hai đứa bé cùng chung nhà một tuổi

Cùng ngây thơ, khờ dại, như chim con

Bụi đời dơ chưa vẩn đục hồn non

Cùng trinh tiết như hai tờ giấy mới.

Ồ lạ chửa! Đứa xinh tròn mũm mĩm

Cười trong chăn và nũng nịu nhìn me.

Đứa ngoài sân, trong cát bẩn bò lê

Ghèn nhầy nhụa, ruồi bu trên môi tím!

Đứa chồm chập vồ ôm li sữa trắng

Rồi cau mày: “Nhạt lắm! Em không ăn!”.

Đứa ôm đầu, trước cổng đứng treo chân

Chờ mẹ nó mua về cho củ sắn!

Đứa ngây ngất trong phòng xanh mát rượi

Đây ngựa nga, đây lính thổi kèn Tây.

Đứa kia thèm, giương mắt đứng nhìn ngây

Không dám tới, e đòn roi, tiếng chưởi!

Vẫn chưa hết những cảnh đời đau khổ

Nhưng kể làm chi nữa, bạn lòng ơi!

Hai đứa kia như sống dưới hai trời

Chỉ khác bởi không cùng chung một tổ:

Đứa vui sướng là đứa con nhà chủ

Và đứa buồn, con mụ ở làm thuê.

Hãy Nhớ Lấy Lời Tôi

Có những phút làm nên lịch sử

Có cái chết hóa thành bất tử

Có những lời hơn mọi bài ca

Có con người như chân lý sinh ra.

Nguyễn Văn Trỗi!

Anh đã chết rồi

Anh còn sống mãi

Chết như sống, anh hùng, vĩ đại.

Hỡi người Anh, đã khép chặt đôi môi

Tiếng anh hô: Hãy nhớ lấy lời tôi!

Đang vang dội. Và ánh đôi mắt sáng

Của Anh đã chói ngời trên báo Đảng

***

Nghìn năm sau sẽ nhớ lại hôm qua

Một sáng mùa thu, giữa khám Chí Hòa

Anh đi giữa hai tên gác ngục

Và sau chúng, một người linh mục.

Anh bước lên, nhức nhói chân đau,

Dáng hiên ngang vẫn ngẩng cao đầu

Quần áo trắng một màu thanh khiết

Thây gầy yếu mạnh hơn cái chết.

Bầy giết thuê và lũ viết thuê

Hai hàng đen, súng cắm lưỡi lê

Anh bước tới, mắt nhìn, bình thản

Như chính Anh là người xử án.

Cỏ trong vườn mát dưới chân Anh

Đời vẫn tươi màu lá rau xanh

Đây miếng đất của Anh đòi giải phóng

Đây máu thịt của Anh đòi cuộc sống.

Anh thét to: “Ta có tội gì đây?”

Chúng trói Anh vào cọc, mấy vòng dây

Mười họng súng. Một băng đen bịt mắt.

Anh thét lớn: “Chính Mỹ kia là giặc!”

Và tay Anh giật phắt mảnh băng đen

Anh muốn thiêu, bằng mắt, lũ đê hèn

Với cái chết, Anh muốn nhìn giáp mặt

Như ngọn lửa không bao giờ dập tắt!

Chúng run lên, xông trói chặt Anh hơn

Đôi môi Anh đã khô cháy căm hờn:

Phải chiến đấu không sợ gì súng đạn!

Lệnh: Hàng đầu quỳ xuống! Một giây thôi

Anh thét lên: Hãy nhớ lấy lời tôi:

Đả đảo đế quốc Mỹ!

Đả đảo Nguyễn Khánh!

Hồ Chí Minh muôn năm!

Hồ Chí Minh muôn năm!

Hồ Chí Minh muôn năm!

Phút giây thiêng, Anh gọi Bác ba lần!

Súng đã nổ, mười viên đạn Mỹ

Anh gục xuống. Không. Anh thẳng dậy

Anh hãy còn hô: Việt Nam muôn năm!

Máu tim Anh nhuộm đỏ đất Anh nằm.

Mắt đã nhắm, không một lời rên rỉ,

Anh chết vậy, như thiên thần yên nghỉ.

Chẳng cần đâu, cây thánh giá sắt tây

Của tay người linh mục ném bên thây!

***

Anh đã chết, Anh Trỗi ơi, có biết

Máu kêu máu, ở trên đời, tha thiết!

Du kích quân Ca-ra-cát đã vì Anh

Bắt một tên giặc Mỹ giữa đô thành.

Anh đã chết. Anh chẳng còn thấy nữa

Lửa kêu lửa, giữa miền Nam rực lửa

Như trái tim Anh, ôi lửa nào bằng!

Phút cuối cùng, chói lọi khối sao băng…

Hãy nhớ lấy lời tôi!

Nguyễn Văn Trỗi

Lời Anh dặn, chúng tôi xin nhớ:

Hãy sống chết quang vinh

Trước kẻ thù không sợ

Vì Tổ quốc hi sinh

Như đời Anh, người thợ.

Kính Gửi Cụ Nguyễn Du

Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân

Bâng khuâng nhớ Cụ, thương thân nàng Kiều…

Hỡi lòng tê tái thương yêu

Giữa dòng trong đục, bánh bèo lênh đênh.

Ngổn ngang bên nghĩa bên tình

Trời đêm đâu biết gửi mình nơi nao?

Ngẩn ngơ trông ngọn cờ đào

Đành như thân gái sóng xao Tiền Đường!

Nỗi niềm xưa nghĩ mà thương:

Dẫu lìa ngó ý, còn vương tơ lòng…

Nhân tình, nhắm mắt chưa xong

Biết ai hậu thế, khóc cùng Tố Như?

Mai sau, dù có bao giờ…

Câu thơ thuở trước, đâu ngờ hôm nay!

Tiếng đàn xưa đứt ngang dây

Hai trăm năm lại càng say lòng người

Trải bao gió dập sóng dồi

Tấm lòng thơ vẫn tình đời thiết tha

Đau đớn thay phận đàn bà

Hỡi ôi, thân ấy biết là mấy thân!

Ngẫm xem qua kiếp phong trần

Đời vui nay đã nửa phần vui đây.

Song còn bao nỗi chua cay

Gớm quân Ưng Khuyển, ghê bầy Sở Khanh.

Cũng loài hổ báo ruồi xanh

Cũng phường gian ác hôi tanh hại người!

Tiếng thơ ai động đất trời

Nghe như non nước vọng lời nghìn thu.

Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Tiếng thương như tiếng mẹ ru những ngày.

Hỡi người xưa của ta nay

Khúc vui xin lại so dây cùng Người!

Sông Lam nước chảy bên đồi

Bỗng nghe trống giục ba hồi gọi quân…

Stalin! Stalin

“Stalin! Stalin!”

Bữa trước mẹ cho con xem ảnh

Ông Stalin bên cạnh nhi đồng

Áo ông trắng giữa mây hồng

Mắt ông hiền hậu, miệng ông mỉm cười

Trên đồng xanh mênh mông

Ông đứng với em nhỏ

Cổ em quàng khăn đỏ

Hướng tương lai

Hai ông cháu cùng nhìn

Sta -lin! Sta-lin!

Yêu biết mấy nghe con tập nói

Tiếng đầu lòng con gọi Sta-lin!

Mồm con thơm sữa xinh xinh

Như con chim của hoà bình trăng trong

Hôm qua loa gọi ngoài đồng

Tiếng loa xé ruột xé lòng biết bao

Làng trên xóm dưới xôn xao

Làm sao, ông đã làm sao, mất rồi!

Ông Sta-lin ơi! Ông Sta-lin ơi!

Hỡi ôi Ông mất! Đất trời có không?

Thương cha thương mẹ thương chồng

Thương mình thương một thương Ông thương mười

Yêu con yêu nước yêu nòi

Yêu bao nhiêu lại yêu Người bấy nhiêu

Ngày xưa khô héo quạnh hiu

Có người mới có ít nhiều vui tươi

Ngày xưa đói rách tơi bời

Có người mới có được nồi cơm no

Ngày xưa cùm kẹp dày vò

Có Người mới có tự do tháng ngày

Ngày mai dân có ruộng cày

Ngày mai độc lập ơn này nhớ ai

Ơn này nhớ để hai vai

Một vai ơn Bác một vai ơn Người

Con còn bé dại con ơi

Mai sau con nhé trọn đời nhớ Ông

Thương Ông mẹ nguyện trong lòng

Yêu làng yêu nước yêu chồng yêu con

Ông dù đã khuất không còn

Chân Ông còn mãi dấu son trên đường

Trên đường quê sáng tinh sương

Hôm nay nghi ngút khói hương xóm làng

Ngàn tay trắng những băng tang

Nối liền khúc ruột nhớ thương đời đời.

Lá Thư Bến Tre

Anh,

Phải chi em đến được cùng anh

Chỉ một ngày thôi, kể ngọn ngành!

Thư viết đôi trang, lòng cuộn cuộn

Như dòng sông cuốn lá tre xanh…

Anh ạ, từ hôm Tết tới nay

Giặc đi ruồng bố suốt đêm ngày

Thới Lai, Thới Thuận, liền hai trận

Ba bốn ngàn quân, bảy máy bay.

Biết không anh? Giồng Keo, Giồng Trôm.

Thảm lắm anh à, lũ ác ôn

Giết cả trăm người, trong một sáng

Máu tươi lênh láng đỏ đường thôn.

Có những ông già, nó khảo tra

Chẳng khai, nó chém giữa sân nhà

Có chị gần sinh, không chịu nhục

Lấy vồ nó đập, vọt thai ra.

Anh biết không? Long Mỹ, Hiệp Hưng

Nó giết thanh niên, ác quá chừng.

Hầm sáu đầu trai bêu cọc sắt

Ba hôm mắt vẫn mở trừng trừng!

Có em nhỏ nghịch, ra xem giặc

Nó bắt vô vườn, trói gốc sau

Nó đốt, nó cười… em nhỏ hét:

“Má ơi, nóng quá, cứu con mau!”

*

Ôi kể làm sao hết được anh!

Bao nhiêu máu chảy, bấy dòng kênh

Phải chi em gởi cho anh được

Nắm đất đang nồng lửa đấu tranh!

Anh ở ngoài kia, anh có nghe

Quê ta sông dậy tiếng chèo ghe

Ghe đưa trăm xác đi đời mạng

Rầm rập ngày đêm đi Bến Tre?

Người chết đi cùng người sống dậy

Tử sinh một dạ, trả thù này.

Võ trang mấy trận, vang Bình đại

Cờ phất, bừng tươi đất Mỏ Cày.

Anh ạ, quê ta khá lại rồi

Như cây dừa cháy lại xanh chồi

Khổ thì vẫn khổ, nhưng tan giặc

Nhà lại xây nhà, vui lại vui!

Xin anh hãy tưởng, ở quê hương

Mía mọc xanh um đất mật đường

Ghe máy từng đoàn săn đuổi cá

Tưng bừng mặt biển buổi tinh sương.

Trống cờ “giải phóng” vui đêm hội

Ngói đỏ bờ kênh những mái trường

Vẫn đậm, như xưa, tình kháng chiến

Lại về, những tiếng hát yêu thương…

*

Ôi nói làm sao được hở anh

Buồn vui muôn nỗi của quê mình!

Phải chi em gởi cho anh được

Những ảnh hình ghi những tâm tình…

Anh ở ngoài kia, có mạnh không?

Nhớ anh, em vẫn để trong lòng

Như con sông nhỏ ngày đêm ấy

Cứ chảy, trăm năm chẳng đổi dòng.

Em ở trong này, em vẫn trông

Cao cao ngoài đó, có mây hồng

Có anh đi đó, bên em đó…

Em đó, bên mình, anh thấy không?

Liên Hiệp Lại

Vô sản thế giới liên hiệp lại!

Các Mác

Khóc là nhục. Rên, hèn. Van, yếu đuối

Và dại khờ là những lũ người câm

Trên đường đi như những bóng âm thầm

Nhận đau khổ mà gởi vào im lặng.

Đời ta đã chứa bao nhiêu cay đắng

Bao nhiêu xương, bao nhiêu máu oan hồn

Chưa vừa ư, những xác không mồ chôn

Những thi thể khô gầy đương mòn mỏi!

Đời đói lạnh bởi không hề đòi hỏi

Ngậm căm hờn mà chuốc những ưu tư

Nẻo đường ra đã vạch tự bao giờ

Mời chân bước mà vẫn còn e ngại!

Quyết chiến đấu! Nào, ta liên hiệp lại

Hỡi tù nhân khốn nạn của bần cùng!

Ngày mai đây, tất cả sẽ là chung

Tất cả sẽ là vui và ánh sáng!

Mẹ Suốt

Lặng nghe mẹ kể ngày xưa

Chang chang cồn cát nắng trưa Quảng Bình

Mẹ rằng: Quê mẹ Bảo Ninh

Mênh mông sông biển, lênh đênh mạn thuyền

Sớm chiều, nước xuống triều lên

Cực thân từ thuở mới lên chín mười

Lớn đi ở bốn cửa người

Mười hai năm lẻ, một thời xuân qua

Lấy chồng, cũng khổ con ra

Tám lần đẻ, mấy lần sa, tội tình!

Nghĩ mà thương mẹ cha sinh

Thương chồng con lại thương mình xót xa

Bây chừ sông nước về ta

Đi khơi đi lộng, thuyền ra thuyền vào

Bây giờ biển rộng trời cao

Cá tôm cũng sướng, lòng nào chẳng xuân!

Ông nhà theo bạn “xuất quân”

Tui nay cũng được vô chân “sẵn sàng”

Một tay lái chiếc đò ngang

Bến sông Nhật Lệ, quân sang đêm ngày

Sợ chi sóng gió tàu bay

Tây kia mình đã thắng, Mỹ này ta chẳng thua!

Kể chi tuổi tác già nua

Chống chèo xin cứ thi đua đến cùng!

Ngẩng đầu, mái tóc mẹ rung

Gió lay như sóng biển tung, trắng bờ…

Gan chi gan rứa, mẹ nờ?

Mẹ rằng: Cứu nước mình chờ chi ai?

Chẳng bằng con gái, con trai

Sáu mươi còn một chút tài đò đưa

Tàu bay hắn bắn sớm trưa

Thì tui cứ việc sớm trưa đưa đò…

Ghé tai mẹ, hỏi tò mò:

Cớ răng ông cũng ưng cho mẹ chèo?

Mẹ cười: Nói cứng, phải xiêu

Ra khơi ông còn dám, tui chẳng liều bằng ông!

Nghe ra, ông cũng vui lòng

Tui đi, còn chạy ra sông dặn dò:

“Coi chừng sóng lớn, gió to

Màn xanh đây mụ, đắp cho kín mình!”

Vui sao, câu chuyện ơn tình

Nắng trưa cồn cát Quảng Bình cũng say…

Nhớ Chế Lan Viên

Nhớ Anh, tìm đến thăm nhà

Ngổn ngang phố chợ, ai là tâm giao

Xóm quê Bà Quẹo, lối vào

Chế ơi, ngõ vắng, đâu nào vườn lan!

Đơn xơ nhà nhỏ hai gian

Đôi cây chuối mật, một giàn mướp hương.

Thương Anh, biết mấy là thương

Một đời thơ những vấn vương lẽ đời…

Mất còn, thôi thế, Chế ơi!

Tĩnh Viên mà động lòng người nghìn năm

Tiếng đàn xưa gọi tri âm

Yêu sao, bạn trẻ viếng thăm sáng này!

Nhớ Việt Bắc

Ta về , mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Rừng thu trăng rọi hoà bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Nhớ khi giặc đến giặc lùng

Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây.

Núi giăng thành lũy sắt dày

Rừng che bộ đội, rừng vây quanh thù.

Mênh mông bốn mặt sương mù

Đất trời ta cả chiến khu một lòng.

2. Những bài thơ của Trần Đăng Khoa

Hạt Gạo Làng Ta

Kính tặng chú Xuân Diệu

Hạt gạo làng ta

Có vị phù sa

Của sông Kinh Thầy

Có hương sen thơm

Trong hồ nước đầy

Có lời mẹ hát

Ngọt bùi đắng cay…

Hạt gạo làng ta

Có bão tháng bảy

Có mưa tháng ba

Giọt mồ hôi sa

Những trưa tháng sáu

Nước như ai nấu

Chết cả cá cờ

Cua ngoi lên bờ

Mẹ em xuống cấy…

Hạt gạo làng ta

Những năm bom Mỹ

Trút trên mái nhà

Những năm cây súng

Theo người đi xa

Những năm băng đạn

Vàng như lúa đồng

Bát cơm mùa gặt

Thơm hào giao thông…

Hạt gạo làng ta

Có công các bạn

Sớm nào chống hạn

Vục mẻ miệng gàu

Trưa nào bắt sâu

Lúa cao rát mặt

Chiều nào gánh phân

Quang trành quết đất

Hạt gạo làng ta

Gửi ra tiền tuyến

Gửi về phương xa

Em vui em hát

Hạt vàng làng ta…

Em Gặp Bác Hồ

Có ai se sẽ ngồi xuống đầu giường

Đưa bàn tay mát như kem sữa

Xoa lên trán em như dịu lửa

Vuốt lên mắt em đang bớt mờ

A, Bác Hồ!

Bác Hồ ta đó!

Bác mặc tấm áo ka-ki

Bàng bạc sương rừng Pắc Bó

Trán Bác có ngôi sao

Thảo nào

Bác đi đêm không lạc

Bác ơi, Bác!

Bác cười rung rung chòm râu

Mắt Bác sao mà thương thế

Tóc Bác thơm lừng gió bể

Thơm nắng đường xa…

Đồng Quê

Làng quê lúa gặt xong rồi

Mây hong trên gốc rạ phơi trắng đồng

Chiều lên lặng ngắt bầu không

Trâu ai no cỏ thả rông bên trời

Hơi thu đã chạm mặt người

Bạch đàn đôi ngọn đứng soi xanh đầm

Luống cày còn thở sùi tăm

Sương buông cho đống hoang nằm chiêm bao

Có con châu chấu phương nào

Bâng khuâng nhớ lúa đậu vào vai em…

Cây Dừa

Cây dừa xanh toả nhiều tàu,

Dang tay đón gió, gật đầu gọi trăng.

Thân dừa bạc phếch tháng năm,

Quả dừa – đàn lợn con nằm trên cao.

Đêm hè hoa nở cùng sao,

Tàu dừa – chiếc lược chải vào mây xanh.

Ai mang nước ngọt, nước lành,

Ai đeo bao hũ rượu quanh cổ dừa.

Tiếng dừa làm dịu nắng trưa,

Gọi đàn gió đến cùng dừa múa reo.

Trời trong đầy tiếng rì rào,

Đàn cò đánh nhịp bay vào bay ra.

Đứng canh trời đất bao la

Mà dừa đủng đỉnh như là đứng chơi.

Khi Mẹ Vắng Nhà

Khi mẹ vắng nhà, em luộc khoai

Khi mẹ vắng nhà, em cùng chị giã gạo

Khi mẹ vắng nhà, em thổi cơm

Khi mẹ vắng nhà, em nhổ cỏ vườn

Khi mẹ vắng nhà, em quét sân và quét cổng.

Sớm mẹ về, thấy khoai đã chín

Buổi mẹ về, gạo đã trắng tinh

Trưa mẹ về, cơm dẻo và ngon

Chiều mẹ về, cỏ đã quang vườn

Tối mẹ về, cổng nhà sạch sẽ.

Mẹ bảo em : Dạo này ngoan thế!

– Không, mẹ ơi! Con đã ngoan đâu!

Áo mẹ mưa bạc màu

Đầu mẹ nắng cháy tóc

Mẹ ngày đêm khó nhọc

Con chưa ngoan, chưa ngoan!

Kính Tặng Chú Tố Hữu

Đầu hè không thấy giọt sương

Rung rinh cành táo đã ươm nắng hồng

Chú ngồi với cháu trong phòng

Mái chèo nghe động một dòng Hương Giang

Chú TỪ ẤY những gian nan

Đường lên Đắc Sút sương tan mặt ghềnh

Đêm khuya cái chết bên mình

Nằm trên ván lạnh không manh chiếu nào

Chú buồn nghe một tiếng rao

Thương bạn nhỏ gió thổi vào nghiêng nghiêng

Trong tù Chú đã viết nên

Những vần thơ đẹp còn truyền đến nay

Bây chừ đất nước trong tay

“Dẫu chưa toàn vẹn đã bay cờ hồng”

Chú ngồi dặn cháu trong phòng

Ơi lòng Chú cũng như lòng mẹ cha

Tiếng thơ Chú bỗng ngân nga

Hòa cùng tiếng võng quê nhà mẹ đưa

Đất trời sáng đẹp hơn xưa

Cháu rời phòng Chú giữa trưa nắng vàng

Mưa

Sắp mưa

Sắp mưa

Những con mối

Bay ra

Mối trẻ

Bay cao

Mối già

Bay thấp

Gà con

Rối rít tìm nơi

Ẩn nấp

Ông trời

Mặc áo giáp đen

Ra trận

Muôn nghìn cây mía

Múa gươm

Kiến

Hành quân

Đầy đường

Lá khô

Gió cuốn

Bụi bay

Cuồn cuộn

Cỏ gà rung tai

Nghe

Bụi tre

Tần ngần

Gỡ tóc

Hàng bưởi

Đu đưa

Bế lũ con

Đầu tròn

Trọc lốc

Chớp

Rạch ngang trời

Khô khốc

Sấm

Ghé xuống sân

Khanh khách

Cười

Cây dừa

Sải tay

Bơi

Ngọn mùng tơi

Nhảy múa

Mưa

Mưa

Ù ù như xay lúa

Lộp bộp

Lộp bộp…

Rơi

Rơi…

Đất trời

Mù trắng nước

Mưa chéo mặt sân

Sủi bọt

Cóc nhảy chồm chồm

Chó sủa

Cây lá hả hê

Bố em đi cày về

Đội sấm

Đội chớp

Đội cả trời mưa…

Thơ Tình Người Lính Biển

Anh ra khơi

Mây treo ngang trời những cánh buồm trắng

Phút chia tay, anh dạo trên bến cảng

Biển một bên và em một bên

Biển ồn ào em lại dịu êm

Em vừa nói câu chi rồi mỉm cười lặng lẽ

Anh như con tàu lắng sóng từ hai phía

Biển một bên và em một bên

Ngày mai, ngày mai khi thành phố lên đèn

Tàu anh buông neo dưới chùm sao xa lắc

Thăm thẳm nước trôi, nhưng anh không cô độc

Biển một bên và em một bên

Ðất nước gian lao chưa bao giờ bình yên

Bão thổi chưa ngừng trong những vành tang trắng

Anh đứng gác, trời khuya – đảo vắng

Biển một bên và em một bên

Vòm trời kia có thể sẽ không em

Không biển nữa chỉ còn anh với cỏ

Cho đù thế thì anh vẫn nhớ

Biển một bên và em một bên.

Trăng Ơi… Từ Đâu Đến?

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ cánh rừng xa

Trăng hồng như quả chín

Lửng lơ lên trước nhà

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay biển xanh diệu kỳ

Trăng tròn như mắt cá

Chẳng bao giờ chớp mi

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ một sân chơi

Trăng bay như quả bóng

Đứa nào đá lên trời

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ lời mẹ ru

Thương Cuội không được học

Hú gọi trâu đến giờ!

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ đường hành quân

Trăng soi chú bộ đội

Và soi vàng góc sân

Trăng ơi… từ đâu đến?

Trăng đi khắp mọi miền

Trăng ơi có nơi nào

Sáng hơn đất nước em…

Tiếng Võng Kêu

Kẽo cà kẽo kẹt

Kẽo cà kẽo kẹt

Tay em đưa đều

Ba gian nhà nhỏ

Đầy tiếng võng kêu

Kẽo cà kẽo kẹt

Mênh mang trưa hè

Chim co chân ngủ

Lim dim cành tre

Kẽo cà kẽo kẹt

Cây na thiu thiu

Mắt na hé mở

Nhìn trời trong veo

Kẽo cà kẽo kẹt

Võng em chao đều

Chim ngoài cửa sổ

Mổ tiếng võng kêu

Kẽo cà kẽo kẹt

Xưa mẹ ru em

Cũng tiếng võng này

Cánh cò trắng muốt

Bay – bay – bay – bay…

Kẽo cà kẽo kẹt

Bé Giang ngủ rồi

Tóc bay phơ phất

Vương vương nụ cười…

Trong giấc em mơ

Có gặp con cò

Lặn lội bờ sông

Có gặp cánh bướm

Mênh mông, mênh mông

Có gặp bóng mẹ

Lom khom trên đồng

Gặp chú pháo thủ

Canh trời nắng trong

Em ơi cứ ngủ

Tay anh đưa đều

Ba gian nhà nhỏ

Đầy tiếng võng kêu

Kẽo cà kẽo kẹt

Kẽo cà kẽo kẹt

Kẽo cà…

…kẽo kẹt

Ò… Ó… O

(Kính tặng chú Tô Hoài)

Ò… ó… o…

Ò… ó… o…

Tiếng gà

Tiếng gà

Giục quả na

Mở mắt

Tròn xoe

Giục hàng tre

Đâm măng

Nhọn hoắt

Giục buồng chuối

Thơm lừng

Trứng cuốc

Giục hạt đậu

Nảy mầm

Giục bông lúa

Uốn câu

Giục con trâu

Ra đồng

Giục đàn sao

Trên trời

Chạy trốn

Gọi ông trời

Nhô lên

Rửa mặt

Ôi bốn bề

Bát ngát

Tiếng gà

Ò… ó… o…

Ò… ó… o…

Ảnh Bác

Nhà em treo ảnh Bác Hồ

Bên trên là một lá cờ đỏ tươi

Ngày ngày Bác mỉm miệng cười

Bác nhìn chúng cháu vui chơi trong nhà

Ngoài sân có mấy con gà

Ngoài vườn có mấy quả na chín rồi

Em nghe như Bác dạy lời

Cháu ơi đừng có chơi bời đâu xa

Trồng rau, quét bếp, đuổi gà

Thấy tàu bay Mỹ nhớ ra hầm ngồi

*

Bác lo bao việc trên đời

Ngày ngày Bác vẫn mỉm cười với em…

Mẹ ốm

Mọi hôm mẹ thích vui chơi

Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu

Lá trầu khô giữa cơi trầu

Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay

Cánh màn khép lỏng cả ngày

Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa

Nắng mưa từ những ngày xưa

Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan

Khắp người đau buốt, nóng ran

Mẹ ơi! Cô bác xóm làng đến thăm

Người cho trứng, người cho cam

Và anh bác sĩ đã mang thuốc vào

Sáng nay trời đổ mưa rào

Nắng trong trái chín ngọt ngào bay hương

Cả đời đi gió đi sương

Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi

Mẹ vui, con có quản gì

Ngâm thơ, kể chuyện rồi thì múa ca

Rồi con diễn kịch giữa nhà

Một mình con sắm cả ba vai chèo

Vì con mẹ khổ đủ điều

Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn

Con mong mẹ khoẻ dần dần

Ngày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ say

Rồi ra đọc sách, cấy cày

Mẹ là đất nước, tháng ngày của con…

Buổi sáng nhà em

Ông trời nổi lửa đằng đông

Bà sân vấn chiếc khăn hồng đẹp thay

Bố em xách điếu đi cày

Mẹ em tát nước, nắng đầy trong khau

Cậu mèo đã dậy từ lâu

Cái tay rửa mặt, cái đầu nghiêng nghiêng

Mụ gà cục tác như điên

Làm thằng gà trống huyên thuyên một hồi

Cái na đã tỉnh giấc rồi

Đàn chuối đứng vỗ tay cười, vui sao!

Chị tre chải tóc bên ao

Nàng mây áo trắng ghé vào soi gương

Bác nồi đồng hát bùng boong

Bà chổi loẹt quẹt lom khom trong nhà

Đám ma bác giun

Bác Giun đào đất suốt ngày

Trưa nay chết dưới bóng cây sau nhà

Họ hàng nhà kiến kéo ra

Kiến con đi trước, kiến già theo sau

Cầm hương kiến Đất bạc đầu

Khóc than kiến Cánh khoác màu áo tang

Kiến Lửa đốt đuốc đỏ làng

Kiến Kim chống gậy, kiến Càng nặng vai

Đám ma đưa đến là dài

Qua những vườn chuối, vườn khoai, vườn cà

Kiến Đen uống rượu la đà

Bao nhiêu kiến Gió bay ra chia phần…

Sao không về Vàng ơi

Tao đi học về nhà

Là mày chạy xồ ra

Đầu tiên mày rối rít

Cái đuôi mừng ngoáy tít

Rồi mày lắc cái đầu

Khịt khịt mũi, rung râu

Rồi mày nhún chân sau

Chân trước chồm, mày bắt

Bắt tay tao rất chặt

Thế là mày tất bật

Đưa vội tao vào nhà

Dù tao đi đâu xa

Cũng nhớ mày lắm đấy

Hôm nay tao bỗng thấy

Cái cổng rộng thế này!

Vì không thấy bóng mày

Nằm chờ tao trước cửa

Không nghe tiếng mày sủa

Như những buổi trưa nào

Không thấy mày đón tao

Cái đuôi vàng ngoáy tít

Cái mũi đen khịt khịt

Mày không bắt tay tao

Tay tao buồn làm sao!

Sao không về hả chó?

Nghe bom thằng Mỹ nổ

Mày bỏ chạy đi đâu?

Tao chờ mày đã lâu

Cơm phần mày để cửa

Sao không về hả chó?

Tao nhớ mày lắm đó

Vàng ơi là Vàng ơi!

Kể cho bé nghe

Hay nói ầm ĩ

Là con vịt bầu

Hay hỏi đâu đâu

Là con chó vện

Hay chăng dây điện

Là con nhện con

Ăn no quay tròn

Là cối xay lúa

Mồm thở ra gió

Là cái quạt hòm

Không thèm cỏ non

Là con trâu sắt

Rồng phun nước bạc

Là chiếc máy bơm

Dùng miệng nấu cơm

Là cua, là cáy

Chẳng vui cũng nhảy

Là chú cào cào

Đêm ngồi đếm sao

Là ông cóc tía

Ríu ran cành khế

Là cậu chích choè

Hay múa xập xoè

Là cô chim trĩ…

Ở nhà chú Xuân Diệu

Ngôi nhà chú Diệu đây rồi

Hàng cây xuân với khoảng trời cũng xuân

Chim không hót động vườn râm

Mà nghe tiếng bạc trong ngần líu lo

Trong phòng bề bộn những thơ

Từng chùm sấu nhỏ nhấp nhô cửa ngoài

Lặng im vồn vã những lời

Những sông, những núi, những người, những ta

Ngày xuân xanh suốt tuổi già

Tiếng hương rối rít, tiếng hoa phập phồng

Đâu là riêng? Đâu là chung?

Hăm nhăm năm, một khối hồng trong thơ

Phải đâu một sớm một trưa

Mà tằm nhả một mùa tơ óng vàng

Nghề thơ cũng lắm gian nan

Bỗng đâu cánh cửa mở toang. Chú vào

Như hai đợt sóng ào ào

Như cây đời vẫn rì rào sắc xuân…

Thầy giáo đi bộ đội

(Kính tặng thầy Việt)

Thầy đi bộ đội chiều qua

Chúng em thơ thẩn vào ra chúc mừng

Nhớ bao tháng năm ròng, thầy dạy

Nhìn thầy vui, càng thấy thương hơn

Chúng em lòng những là buồn

Vẫn cười hát, để thầy còn đi xa

Em nhìn mấy bông hoa ngoài cửa

Hỏi hoa rằng có nhớ thầy không?

Bông hoa rung nhẹ cánh hồng

Chắc hoa muốn nói mà không nói gì…

Hồn quê

Cầm súng đi đánh giặc

Mười năm xa khuất xóm quê

Tôi dần quên tiếng võng chao trưa nắng

Mặt ao làng, bèo nở động trăng khuya

Mải theo vết chân thù chạy trốn

Đâu biết làng quê lại đau đáu theo mình

Trong từng hạt gạo mềm nuôi tôi bền bỉ

Manh chiếu đơn bó bạn lúc hi sinh…

Gửi lại cánh rừng ngổn ngang câu thơ lính

Làng quê ơi, hồn tôi lại trở về

Làm bạn với con bò ngu ngơ nhìn mây nước

Dầu dãi mái nhà làng như mảnh đời quê

Mẹ tôi tóc bạc rồi mà tôi thơ dại lắm

Bao em bé xưa giờ đã có chồng

Bạn cũ vắng thưa, đón tôi toàn bạn mới

Những đứa trẻ làng líu ríu đến chào ông

Tôi đã già đâu, vẫn còn thơ dại lắm

Như cây trúc gầy mọc trước ngõ người yêu

Những vui buồn của làng quê thoảng vào tôi cơn gió

Tôi lặng lẽ ngân lên như tiếng sáo diều…

3. Những bài thơ của Xuân Diệu

Yêu

Yêu, là chết ở trong lòng một ít,

Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu?

Cho rất nhiều, song nhận chẳng bao nhiêu:

Người ta phụ, hoặc thờ ơ, chẳng biết.

Phút gần gũi cũng như giờ chia biệt.

Tưởng trăng tàn, hoa tạ với hồn tiêu,

Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu!

– Yêu, là chết ở trong lòng một ít.

Họ lạc lối giữa u sầu mù mịt,

Những người si theo dõi dấu chân yêu;

Và cảnh đời là sa mạc cô liêu.

Và tình ái là sợi dây vấn vít

Yêu, là chết ở trong lòng một ít.

Vội vàng

(Tặng Vũ Đình Liên)

Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất;

Tôi muốn buộc gió lại

Cho hương đừng bay đi.

Của ong bướm này đây tuần trăng mật;

Này đây hoa của đồng nội xanh rì;

Này đây lá của cành tơ phơ phất;

Của yến anh này đây khúc tình si.

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;

Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.

Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,

Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.

Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,

Không cho dài thời trẻ của nhân gian,

Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,

Nếu đến nữa không phải rằng gặp lại.

Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,

Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;

Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,

Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt…

Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,

Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?

Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,

Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?

Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…

Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,

Ta muốn ôm

Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;

Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,

Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,

Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều

Và non nước, và cây, và cỏ rạng,

Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng

Cho no nê thanh sắc của thời tươi;

– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!

Dại khờ

Người ta khổ vì thương không phải cách,

Yêu sai duyên, và mến chẳng nhằm người.

Có kho vàng nhưng tặng chẳng tuỳ nơi,

Người ta khổ vì xin không phải chỗ.

Đường êm quá, ai đi mà nhớ ngó!

Đến khi hay, gai nhọn đã vào xương.

Vì thả lòng không kìm chế dây cương,

Người ta khổ vì lui không được nữa.

Những mắt cạn cũng cho rằng sâu chứa;

Những tim không mà tưởng tượng tràn đầy;

Muôn ngàn đời tìm cớ dõi sương mây,

Dấn thân mãi để kiếm trời dưới đất.

Người ta khổ vì cố chen ngõ chật,

Cửa đóng bưng nên càng quyết xông vào.

Rồi bị thương, người ta giữ gươm dao,

Không muốn chữa, không muốn lành thú độc.

Đây mùa thu tới

(Tặng Nhất Linh)

Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang,

Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng;

Đây mùa thu tới – mùa thu tới

Với áo mơ phai dệt lá vàng.

Hơn một loài hoa đã rụng cành

Trong vườn sắc đỏ rũa màu xanh;

Những luồng run rẩy rung rinh lá…

Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh.

Thỉnh thoảng nàng trăng tự ngẩn ngơ…

Non xa khởi sự nhạt sương mờ…

Đã nghe rét mướt luồn trong gió…

Đã vắng người sang những chuyến đò…

Mây vẩn từng không, chim bay đi,

Khí trời u uất hận chia ly.

Ít nhiều thiếu nữ buồn không nói

Tựa cửa nhìn xa, nghĩ ngợi gì.

“Vì sao”

(Tặng Đoàn Phú Tứ)

Bữa trước giêng hai dưới nắng đào,

Nhìn tôi cô muốn hỏi “vì sao?”

Khi tôi đến kiếm trên môi đẹp

Một thoáng cười yêu thoả khát khao.

– Vì sao giáp mặt buổi đầu tiên,

Tôi đã đày thân giữa xứ phiền,

Không thể vô tình qua trước cửa,

Biết rằng gặp gỡ đã vô duyên? –

Ai đem phân chất một mùi hương

Hay bản cầm ca! Tôi chỉ thương,

Chỉ lặng chuồi theo giòng xảm xúc

Như thuyền ngư phủ lạc trong sương

Làm sao cắt nghĩa được tình yêu!

Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt,

Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu…

Cô hãy là nơi mấy khóm dừa

Dầm chân trong nước, đứng say sưa,

Để tôi là kẻ qua sa mạc

Tạm lánh hè gay; – thế cũng vừa.

Rồi một ngày mai tôi sẽ đi.

Vì sao, ai nỡ bỏ làm chi!

Tôi khờ khạo lắm, ngu ngơ quá

Chỉ biết yêu thôi, chẳng hiểu gì.

Nụ cười xuân

Giữa vườn inh ỏi tiếng chim vui

Thiếu nữ nhìn sương chói mặt trời

Sao buổi đầu xuân êm ái thế!

Cánh hồng kết những nụ cười tươi

Ánh sáng ôm trùm những ngọn cao

Cây vàng rung nắng lá xôn xao

Gió thơm phơ phất bay vô ý

Đem đụng cành mai sát nhánh đào

Tóc liễu buông xanh quá mỹ miều

Bên màu hoa mới thắm như kêu

Nỗi gì âu yếm qua không khí

Như thoảng đưa mùi hương mến yêu

Này lượt đầu tiên thiếu nữ nghe

Nhạc thầm lên tiếng hát say mê

Mùa xuân chín ửng trên đôi má

Xui khiến lòng ai thấy nặng nề…

Thiếu nữ bâng khuâng đợi một người

Chưa từng hẹn đến – giữa xuân tươi

Cùng chàng trai trẻ xa xôi ấy

Thiếu nữ làm duyên, đứng mỉm cười

Chiều

(Tặng Nguyễn Khắc Hiếu)

Hôm nay, trời nhẹ lên cao,

Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn…

Lá hồng rơi lặng ngõ thuôn,

Sương trinh rơi kín từ nguồn yêu thương.

Phất phơ hồn của bông hường,

Trong hơi phiêu bạt còn vương máu hồng.

Nghe chừng gió nhớ qua sông,

E bên lau lách thuyền không vắng bờ.

– Không gian như có dây tơ,

Bước đi sẽ đứt, động hờ sẽ tiêu.

Êm êm chiều ngẩn ngơ chiều,

Lòng không sao cả, hiu hiu khẽ buồn…

Tương tư chiều

Bữa nay lạnh, mặt trời đi ngủ sớm;

Anh nhớ em, em hỡi! Anh nhớ em.

Không gì buồn bằng những buổi chiều êm.

Mà ánh sáng đều hoà cùng bóng tối.

Gió lướt thướt kéo mình qua cỏ rối;

Vài miếng đêm u uất lẩn trong cành;

Mây theo chim về dãy núi xa xanh

Từng đoàn lớp nhịp nhàng và lặng lẽ

Không gian xám tưởng sắp tan thành lệ.

Thôi hết rồi! Còn chi nữa đâu em!

Thôi hết rồi, gió gác với trăng thềm.

Với sương lá rụng trên đầu gần gũi,

Thôi đã hết hờn ghen và giận tủi.

(Được giận hờn nhau! Sung sướng bao nhiêu!)

Anh một mình, nghe tất cả buổi chiều

Vào chậm chậm ở trong hồn hiu quạnh.

Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.

Anh nhớ em, anh nhớ lắm! Em ơi!

Anh nhớ anh của ngày tháng xa khơi,

Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời.

Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm!

Gió bao lần từng trận gió thương đi,

– Mà kỷ niệm, ôi, còn gọi ta chi…

Biển

Anh không xứng là biển xanh

Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng

Bờ cát dài phẳng lặng

Soi ánh nắng pha lê…

Bờ đẹp đẽ cát vàng

– Thoai thoải hàng thông đứng

Như lặng lẽ mơ màng

Suốt ngàn năm bên sóng…

Anh xin làm sóng biếc

Hôn mãi cát vàng em

Hôn thật khẽ, thật êm

Hôn êm đềm mãi mãi

Đã hôn rồi, hôn lại

Cho đến mãi muôn đời

Đến tan cả đất trời

Anh mới thôi dào dạt…

Cũng có khi ào ạt

Như nghiến nát bờ em

Là lúc triều yêu mến

Ngập bến của ngày đêm

Anh không xứng là biển xanh

Nhưng cũng xin làm bể biếc

Để hát mãi bên gành

Một tình chung không hết

Để những khi bọt tung trắng xoá

Và gió về bay toả nơi nơi

Như hôn mãi ngàn năm không thoả,

Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi!

Tình thứ nhất

Anh chỉ có một tình yêu thứ nhất,

Anh cho em, kèm với một lá thư.

Em không lấy, và tình anh đã mất

Tình đã cho không lấy lại bao giờ.

Thư thì mỏng như suối đời mộng ảo;

Tình thì buồn như tất cả chia ly.

Giấy phong kỹ mang thầm trong túi áo;

Mãi trăm lần viết lại mới đưa đi.

Lòng e thẹn cũng theo tờ vụng dại,

Tới bên em, chờ đợi mãi không về.

Em đã xé lòng non cùng giấy mới,

– Mây đầy trời hôm ấy phủ sơn khê.

Cũng may mắn, lòng anh còn trẻ quá.

Máu mùa xuân chưa nở hết bông hoa;

Vườn mưa gió còn nghe chim rộn rã,

Anh lại còn yêu, bông lựu, bông trà.

Nhưng giây phút đầu say hoa bướm thắm,

Đã nghìn lần anh bắt được anh mơ

Đôi mắt sợ chẳng bao giờ dám ngắm,

Đôi tay yêu không được nắm bao giờ.

Anh vẫn tưởng chuyện đùa khi tuổi nhỏ,

Ai có ngờ lòng vỡ đã từ bao!

Mắt không ướt, nhưng bao hàng lệ rỏ

Len tỉ tê thầm trộm chảy quay vào.

Hoa thứ nhất có một mùi trinh bạch;

Xuân đầu mùa trong sạch vẻ ban sơ.

Hương mới thấm bền ghi như thiết thạch;

Sương nguyên tiêu, trời đất cũng chung mờ.

Tờ lá thắm đã lạc dòng u uất,

Ánh mai soi cũng pha nhạt màu ôi,

Anh chỉ có một tình yêu thứ nhất

Anh cho em, nên anh đã mất rồi!

Nguyệt Cầm

Trăng nhập vào đây cung nguyệt lạnh,

Trăng thương, trăng nhớ, hỡi trăng ngần.

Đàn buồn, đàn lặng, ôi đàn chậm!

Mỗi giọt rơi tàn như lệ ngân.

Mây vắng, trời trong, đêm thuỷ tinh;

Lung linh bóng sáng bỗng rung mình

Vì nghe nương tử trong câu hát

Đã chết đêm rằm theo nước xanh.

Thu lạnh càng thêm nguyệt tỏ ngời,

Đàn ghê như nước, lạnh, trời ơi…

Long lanh tiếng sỏi vang vang hận:

Trăng nhớ Tầm Dương, nhạc nhớ người…

Bốn bề ánh nhạc: biển pha lê.

Chiếc đảo hồn tôi rợn bốn bề

Sương bạc làm thinh, khuya nín thở

Nghe sầu âm nhạc đến sao Khuê.

Đa Tình

Nghìn buổi sáng, bình minh xe chỉ thắm

Đem lòng tôi ràng rịt với xuân tươi.

Thuở xưa kia là con của mặt trời,

Tôi có lửa ở trong mình nắng đọng.

Đời muốn chữa cho tôi lành bệnh sống,

Đem tuyết sương lời lẽ buốt vào gan;

Tuyết sương mòn, băng giá phải trôi tan,

Tôi là lửa chẳng bao giờ biết nguội.

Tôi đã yêu từ khi chưa có tuổi

Lúc chưa sinh, vơ vẩn giữa vòng đời;

Tôi đã yêu khi đã hết tuổi rồi,

Không xương vóc, chỉ huyền hồ bóng dáng.

Vào đêm tối tôi sẽ làm đuốc sáng

Rọi u minh tỏ rạng ánh hồn sâu;

Đến ru thơ bao kẻ hãy buồn đau;

Tìm ấp mộng những hồn sầu rã mục.

Hồn đông thế, tôi sợ gì cô độc!

Ma với nhau thì ôm ấp cùng nhau.

Chuyện yêu đương bấy giờ đã hết đâu,

Niềm tâm sự vẫn còn như thuở sống.

Trong cõi lòng lan đi bao ấm nóng,

Giữa hồn thường thắm thiết một ma thơ

Đem nhớ nhung an ủi dưới trăng mờ,

Và trong gió phất phơ đi có bạn…

Kẻ đa tình không cần đủ thịt da;

Khi chết rồi thì tôi sẽ yêu ma.

Có Em

Có em tồn tại trên đời

Cho anh còn được có người để yêu,

Thế thôi, thôi thế cũng nhiều

Em ơi! Quấn quít mai chiều được đâu.

Những gì cao đẹp thẳm sâu

Anh cho em hết, lòng đau còn gì.

Chỉ còn cái bóng anh đi.

Cái gan cái ruột tình si khoét rồi!

Có em trên cõi đời này

Còn là hạnh phúc vui vầy cho anh.

Em ơi! Khoẻ mạnh tốt lành

Ấm êm, vui đẹp, cho anh khỏi buồn.

Đêm Trăng Đường Láng

Em là một ngôi sao mới băng

Xuống đây, đi với anh đêm trăng

Hai con mắt dễ thương dễ ghét

Đôi mắt, nguồn mặn nồng tha thiết

Em đưa anh vào trong bóng trăng

Anh đưa em cành liễu thung thăng

Đường Láng thơm bạc hà, canh giới

Ôi trăng soi trên lá xà cừ…

Anh với em bên bờ đêm biếc

Những xóm mờ mến thương quen biết

Trăng như sương trên ruộng lúa xanh

Gió như chim xao động trong cành

Em là một ngôi sao mới băng

Xuống đây, đi với anh đêm trăng.

Biết Tạc Đâu Ra Em Của Anh?

Đôi ta dừng. Em đi vào lối cỏ

Anh nhìn theo dáng nhỏ bước xa dần

Anh thuộc tay em, anh thuộc bàn chân

Em như từ trong anh bước ra đường cái…

Anh thuộc mắt em, anh thuộc tóc em

Anh như vỏ mà em là ruột quả

Ôi một trái luôn chia làm hai nửa

Mỗi lúc em về rồi lại đi

Đó là một sớm mai cách đây tuần lễ

Hình em đi – anh bỗng nghĩ bàng hoàng:

Nếu ngày nào em hết ở cùng anh

Nếu đến khi anh không còn em nữa.

Anh biết tạc đâu ra một người như thế,

Anh ấp iu mang mẻ làm sao

Anh biết lấy đâu ra, anh biết lấy đâu vào

Anh biết mượn đất trời sao cho được?

Anh lấy thịt xương đâu chứa đầy mộng ước

Anh lấy gì biến hoá để thành em?

Anh bóp vụn ngày, anh xé nát đêm

Anh vá víu những người trên trái đất

Người ta có thể vô cùng xinh đẹp

Có thể thông minh, có thể rạng ngời,

Có thể yêu anh đi nữa, em ơi!

Anh không thể kiếm tìm em đâu cả!

Đó là một sớm mai cách đây tuần lễ

Dáng em đi – in mai mãi bóng hình

Nếu ngày em chẳng cùng anh nữa

Biết tạc đâu ra em của anh?

Dỗi

Mặt trăng anh trả cho trời

Vườn hoa anh trả cho người tới thăm

Hồ Tây chiều ấy mưa dầm

Anh xin trả lại cho năm tháng dài

Nhìn em trong phút giây thôi

Mà anh đã ngỡ đất trời buồn tênh

Cõi đời anh thấy nhạt thênh

Tưởng anh không được cùng em chung nhìn.

Đàn Chim Dân Tộc

(Tặng nhi đồng Việt Nam)

Một, hai! Một, hai!

Các em nhi đồng súng vác vai,

Nhịp kỹ trăm chân như một bước,

Lo tròn bổn phận lính tương lai.

Đội trưởng trang nghiêm tiến dẫn đầu.

Ráng son pha sắc cúc vàng thâu,

Cờ thiêng tổ quốc đưa vinh dự

Lên mặt anh hùng chưa có râu.

Bỗng tiếng đâu lên tựa suối đàn,

Trong như chuông sớm, nở đều ran!

Cả đoàn ngước cổ ca lanh lảnh,

Trên phố tưng bừng chim Việt Nam!

Dân tộc huy hoàng lúc sáng ra,

Nhi đồng bỗng chốc hoá sơn ca.

Đâu đâu phố lớn sang làng quạnh,

Ríu rít muôn em cất tiếng hoà.

Đàn chim dân tộc líu lo buông

Chuỗi tiếng tròn xinh khắp mé đường,

Trong buổi nắng mai hay giữa tối,

Say sưa hớp thở lấy vừng dương!

Lòng non săn đón ánh quang vinh,

Dâng khối tinh thành đến CHÍ MINH!

Âu yếm cũng vui lòng Chủ tịch

Nhìn đàn con trẻ hoá bình minh.

Ríu rít trong không, tiếng cuộc đời!

Hát này không chỉ hát vui chơi,

Súng tuy súng giả, nhưng lòng thật,

Gươm dẫu chưa tôi, chỉ sáng ngời.

Máu đỏ cha, anh đã nhuộm cờ;

Các em há chỉ biết ngây thơ!

Các em thấu rõ hờn non nước

Nên thét oan cừu với ngực tơ.

Chân nhỏ dường măng, tay tý hon,

Mái đầu mơn mởn, má con con,

Môi như chim chóc ưa đùa cợt,

Tin tưởng reo trong mắt mở tròn;

Thân bé cũng đăng hàng cứu quốc,

Các em để thẹn lắm đàn ông!

Lắm kẻ thân to không biết nước,

Nên quay trở lại học nhi đồng!

Một, hai! Một, hai!

Làm tròn bổn phận lính tương lai!

Các em chưa đánh, nên ca hát,

Cho Việt Nam xuân nở khắp cười.

Lưng Trăng

Cô Hằng ơi, bao năm

Thấy mặt không thấy lưng!

Cô quay mình một phía,

E thẹn đến vô cùng.

Mặt đẹp cô ngọc ngà,

Ngắm trông là yêu mến.

Triệu dặm biết sao mà

Thấy nhau cho trọn vẹn!

Nhưng, trí người vươn mãi,

Vượt gió, đuổi sao băng;

Hôm qua vừa phóng mắt,

Quành tay sau mặt trăng.

Lưng trăng khuất muôn đời

Ảnh gửi về trái đất;

Núi, biển được con người

Đặt tên lần thứ nhất.

Gần lắm, cô Hằng ơi!

Chắc cô hết thẹn rồi.

Chắp tròn đôi phía nguyệt,

Thêm thân trăng với người.

Hôn

Trời ơi, ôm lấy say sưa

Mặt khao khát mặt, lòng mơ ước lòng

Hôn em nước mắt chảy ròng;

Em ơi! Như ngọn đèn chong vẫn chờ.

Em hôn anh suốt một giờ

Anh hôn em mấy cho vừa lòng đau

Sao mà xa cách giữa nhau

Để cho tháng thảm ngày sầu thế em?

Chao ôi mãi mãi mắt tìm

Thấy rồi sung sướng ta đem nhau về

Hôn em ngàn thuở chưa xuê

Ấp yêu da thịt, gắn kề tâm linh

Chiêm bao mà chẳng mơ mòng

Rõ ràng chân thật như trong cuộc đời.

Nói Tào Lao

Nếu anh chết thử vài năm.

Để xem em đứt ruột tằm ra sao ?

Để xem nỗi quí niềm yêu

Một lần cuối rốt bao nhiêu mặn nồng ?

Sống cho tốt đẹp với lòng

Chết thôi nước mắt ròng ròng làm chi!

Anh buồn anh bỏ anh đi

Em còn sống đó vui chi một mình!

Muôn năm ước hẹn nghĩa tình

Một giờ sao bỗng lạ mình lạ ta!

Sống mà cách biệt chia xa

Thôi anh chết thử xem ra thế nào…

– Tức em, anh nói tào lao

Em ơi, chớ thấy máu đào ở trong!

Rừng Mơ Tuổi Thơ

Ngày vẫy biệt khu rừng mơ tuổi nhỏ

Ta thật tình đau xót đến vô biên

Nghĩ lần đi là nghìn trùng cách biệt

Còn bao giờ trở lại nữa không em

Chính nơi đó mùa hè cao vời vợi

Đã cho ta những kỷ niệm rất hồng

Chính nơi đó ta ôm hết thời trong

Bằng hai tay của thời gian mộng mị

Chính nơi đó mùa thu vàng hoa cúc

Ta đã vô tư đuổi bướm dưới sân trường

Ngày nhí nhảnh đùa vui không biết mệt

Không sợ đời giành giật lấy hương thơm

Chính nơi đó mùa đông bên áo mẹ

Ta đã nằm say giấc ngủ ca dao

Với thương yêu xanh xanh ngắt một màu

Ta không sợ ngoài kia mưa gió nữa

Chính nơi đó mùa xuân vui mở cửa

Cho trăng vào ca múa suốt lòng ta

Và cây lá đã ngàn đêm thỏ thẻ

Chuyện đầu đời của bướm thiết tha hoa

Chính nơi đó ta và em đã sống

Trọn những ngày ngai ngái tuổi mười lăm

Thương rất thương mà e ngại cầm tay

Môi bịn rịn mà lòng chưa đánh bạo

Chính nơi đó hồn ta như chiếc áo

Chưa bị người đời ruồng rẩy đem may

Và em, con chin nho nhỏ thơ ngây

Còn ca hát còn hồn nhiên rất đổi

Chính nơi ấy tóc em bay thành sợi

Cho ta thầm yêu mây của trời cao

Tình rất dại nên tình chưa dám nói

Hồn tơ trời chưa buộc chỉ thương đau

Chính nơi đó tưởng ngàn năm ta vẫn

Nuôi đời mình cũng quý mãi không thôi

Chợt hôm nay phải lìa nơi chốn ấy

Ta thẩn thờ như một cánh bèo trôi

Ngày vẫy biệt khu rừng mơ tuổi thơ

Ta xuống đời biết chắc đã xa em.

Sự Sống Chẳng Bao Giờ Chán Nản

Trong cuộc đấu tranh giữa ta với địch sống chết thua hơn

Có lúc, có nơi đứa thắng lâm thời lại là cái chết;

Cái chết rên môi có đôi râu mép

Sắc lẻm như đeo kính râm lấy điệu và trán cũng cao;

Cái chết ngọt ngào nói như kinh thánh;

Thường giỏi trá hình, cái chết lại chưng diện bảnh,

Cổ cồn ca vát, người ngợm thơm tho;

Phất cờ chạy hiệu, cái chết lau nhau nhậu nhẹt say no,

Các má, các chị miền Nam đánh quần lên đầu nó.

*

Nhưng giặc Mỹ cố giết cho nhiều, vẫn cứ là thằng rụt cổ

Rúc vào hang lỗ lại cố chui ra;

Ngậm bom vào miệng, cố thét cho to,

Vẫn không át nổi cánh cò bay trên ruộng lúa,

Tại sao giặc Mỹ ném những em bé miền Nam vào lửa?

Mổ một con người, chỉ để láy mảnh gan nhắm rượu?

– Trại phong Quỳnh Lập, trường học Thuy Dân,

Con đê Phú Thọ làng xóm Vĩnh Quang,

Chúng ta bình tĩnh ở giữa hờn căm,

Lại gieo, lại trồng trên những hố bom san phẳng!

Đã là sự sống, thì chẳng bao giờ chán nản;

Những gian nhà văn Điển, dù cho bom phá nát tan.

Khi mẹ trở lại thăm nhà, mẹ vẫn cứ mang trái tim vĩ đại,

Dọn dẹp bếp hót tro, nhặt những chân ghế bàn càn lại,

Mẹ nhìn phân biệt bằng mắt yêu thương

Cái chum đang còn đựng được, miếng gương có thể soi gương,

Không thể tiện tay vứt thanh gỗ làm thành mảnh củi.

Anh Trỗi sắp bị tử hình vẫn dặn chị Quyên:

“- Em đi cho khéo!

Mấy bậc cao nơi nhà tắm ấy rất trơn”.

Còn một chút ánh mặt trời, mẹ vẫn cố ngồi xâu chỉ vá áo cho con

Bà để cơm con cháu đi học muộn về, vẫn ủ suất cơm cho nóng

Miếng bao tải rách rồi, vẫn cứ vun cho sự sống.

Sắp sửa băng qua cầu Cấm, đêm khuya bên mấy bụi cây xa

Mấy anh em nhà văn chúng tôi còn nghe tiếng hác-mô-ni-ca

Một đồng chí tân binh nào đang chuyển khí trời biến thành âm nhạc

Đặng thổi đến giữa bụi đường một ánh hoa dương dào dạt.

Em tiễn anh ra tới bến đò, mưa bụi khó nhìn nhau nữa,

Anh khoát tay bảo em về đi, em vẫn cứ hai chân lần nữa,

Em đứng hoài đứng mãi, đợi đò ngang sang tới bên kia,

Mối chỉ giữa đôi ta càng kéo ra xa – lại càng buộc chặt.

– Ôi! có hai hạt nào như đôi con mắt

Khi khép mí, dài dài như hai quả trám,

Nhưng khi mí mở, bật hai mầm sống diệu kỳ,

Hai chồi xanh bật sống, sáng cả đêm khuya,

Hai ánh, hai tinh diệu vô cùng sự sống!

*

Trái tim chúng ta là một đá nam chân cực mạnh!

Trái tim đập giữa cuộc đời, như chiếu lên trời toả ánh!

Trái tim dũng mãnh, đập hộ cho cả thế gian,

Ở đây sáng ngời chính nghĩa, ở đây tình nghĩa Việt Nam!

Này là lúc sự sống bừng lên cất rất cao tiếng hát

Như tình yêu thắng sự chia ly càng thêm thắm thiết:

Mồ hôi ta đổ, ruộng ta mơn mởn lúa xanh;

Giọt máu ta rơi, đường ta dính liền Nam Bắc.

Mổ, mổ nữa đi,

Hỡi cái mỏ son của chiếc chồi non nhọn hoắt

Rất mực măng tơ, tưởng yếu như sên, nhưng cường hơn sắt,

Bao nhiêu vỏ cây già khắc từ trong cũng bật tung ra,

Chúng ta yêu sự sống bền dai, viễn viễn, bao la!

Nhất định chúng ta gìn giữ nhóm nhen sự sống;

Vẫn cứ hoa nở chim kêu, cuộc đời lồng lộng,

Nhất định trời cao đất rộng còn vui nắng sớm mây trưa.

Chúng bay đã vào hũ nút, cũng đừng tủi gió sầu mưa!

Giặc Mỹ đã biết hay chưa?

– Chúng tao chính là sự sống!

Trái Tim Em Thức Đập

Trái tim anh thức đập

Nơi gốc của thời gian

Một nhịp mạnh nhịp khẽ

Ẩy tay anh nồng nàn

Trong đêm vạn trùng khơi

Anh lắng nghe hồi hộp

Nơi nguồn của suối đời

Mạch máu em chảy đập

Ôi đồng hồ năm tháng

Ôi bếp lửa phút giây

Răng sáng, mắt em sáng

Cũng gốc từ nơi đây

Anh gìn giữ trái tim

Cho em yên giấc ngủ

Lo lắng bởi yêu thương

Bíêt bao nhiêu là đủ

Chao ôi sao ngủ ngon

Ngủ ngon lành thế hỡi

Tim anh hút tay anh

Một nhịp hồng nóng hổi

Anh không hề dám nghĩ

Trái tim em lạc đường

Anh thức hoài thức huỷ

Anh là trái tim thương

4. Những bài thơ của Chế Lan Viên

Người đi tìm hình của nước

Đất nước đẹp vô cùng. Nhưng Bác phải ra đi

Cho tôi làm sóng dưới con tàu đưa tiễn Bác

Khi bờ bãi dần lui làng xóm khuất

Bốn phía nhìn không một bóng hàng tre

Đêm xa nước đầu tiên, ai nỡ ngủ

Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương

Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở

Xa nước rồi, càng hiểu nước đau thương

Lũ chúng ta ngủ trong giường chiếu hẹp

Giấc mơ con đè nát cuộc đời con

Hạnh phúc đựng trong một tà áo đẹp

Một mái nhà yên rủ bóng xuống tâm hồn

Trăm cơn mơ không chống nổi một đêm dày

Ta lại mặc cho mưa tuôn và gió thổi

Lòng ta thành con rối

Cho cuộc đời giật dây

Quanh hồ Gươm không ai bàn chuyện vua Lê

Lòng ta đã thành rêu phong chuyện cũ

Hiểu sao hết những tấm lòng lãnh tụ

Tìm đường đi cho dân tộc theo đi

Hiểu sao hết “Người đi tìm hình của Nước”

Không phải hình một bài thơ đá tạc nên người

Một góc quê hương nửa đời quen thuộc

Hay một đấng vô hình sương khói xa xôi

Mà hình đất nước hoặc còn hoặc mất

Sắc vàng nghìn xưa, sắc đỏ tương lai

Thế đi đứng của toàn dân tộc

Một cách vin hoa cho hai mươi lăm triệu con người

Có nhớ chăng hỡi gió rét thành Ba Lê

Một viên gạch hồng, Bác chống lại cả một mùa băng giá

Và sương mù thành Luân Đôn, ngươi có nhớ

Giọt mồ hôi Người nhỏ giữa đêm khuya?

Đời bồi tàu lênh đênh theo sóng bể

Người đi hỏi khắp bóng cờ châu Mỹ, châu Phi

Những đất tự do, những trời nô lệ

Những con đường cách mạng đang tìm đi

Đêm mơ nước, ngày thấy hình của nước

Cây cỏ trong chiêm bao xanh sắc biếc quê nhà

Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì Tổ quốc

Chẳng yên lòng khi ngắm một nhành hoa

Ngày mai dân ta sẽ sống sao đây?

Sông Hồng chảy về đâu? Và lịch sử?

Bao giờ dải Trường Sơn bừng giấc ngủ

Cánh tay thần Phù Đổng sẽ vươn mây?

Rồi cờ sẽ ra sao? Tiếng hát sẽ ra sao?

Nụ cười sẽ ra sao?

Ơi, độc lập!

Xanh biết mấy là trời xanh Tổ quốc

Khi tự do về chói ở trên đầu

Kìa mặt trời Nga bừng chói ở phương Đông

Cây cay đắng đã ra mùa quả ngọt

Người cay đắng đã chia phần hạnh phúc

Sao vàng bay theo liềm búa công nông

Luận cương đến Bác Hồ. Và Người đã khóc

Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lênin

Bốn bức tường im nghe Bác lật từng trang sách gấp

Tưởng bên ngoài, đất nước đợi mong tin

Bác reo lên một mình như nói cùng dân tộc

“Cơm áo là đây! Hạnh phúc đây rồi!”

Hình của Đảng lồng trong hình của Nước

Phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười

Bác thấy:

dân ta bưng bát cơm mồ hôi nước mắt

Ruộng theo trâu về lại với người cày

Mỏ thiếc, hầm than, rừng vàng, bể bạc

Không còn người bỏ xác bên đường ray

Giặc nước đuổi xong rồi. Trời xanh thành tiếng hát

Điện theo trăng vào phòng ngủ công nhân

Những kẻ quê mùa đã thành trí thức

Tăm tối cần lao nay hoá những anh hùng

Nước Việt Nam nghìn năm Đinh Lý Trần Lê

Thành nước Việt nhân dân trong mát suối

Mái rạ nghìn năm hồng thay sắc ngói

Những đời thường cũng có bóng hoa che

Ôi! Đường đến với Lênin là đường về Tổ quốc…

Tuyết Mat-xcơ-va sáng ấy lạnh trăm lần

Trong tuyết trắng như đọng nhiều nước mắt

Lênin mất rồi. Nhưng Bác chẳng dừng chân

Luận cương của Lênin theo Người về quê Việt

Biên giới còn xa. Nhưng Bác thấy đã đến rồi

Kìa, bóng Bác đang hôn lên hòn đất

Lắng nghe trong màu hồng, hình đất nước phôi thai

Xuân

Tôi có chờ đâu, có đợi đâu

Ðem chi xuân lại gợi thêm sầu?

– Với tôi, tất cả như vô nghĩa

Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau!

Ai đâu trở lại mùa thu trước

Nhặt lấy cho tôi những lá vàng?

Với của hoa tươi, muôn cánh rã

Về đây, đem chắn nẻo xuân sang!

Ai biết hồn tôi say mộng ảo

Ý thu góp lại cản tình xuân?

Có một người nghèo không biết Tết

Mang lì chiếc áo độ thu tàn!

Có đứa trẻ thơ không biết khóc

Vô tình bỗng nổi tiếng cười ran!

Chao ôi! Mong nhớ! Ôi mong nhớ!

Một cánh chim thu lạc cuối ngàn

Con cò

I

Con còn bế trên tay

Con chưa biết con cò

Nhưng trong lời mẹ hát

Có cánh cò đang bay:

“Con cò bay la

Con cò bay lả

Con cò Cổng Phủ

Con cò Đồng Đăng…”

Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn

Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ

“Con cò ăn đêm

Con cò xa tổ

Cò gặp cành mềm

Cò sợ xáo măng…”

Ngủ yên, ngủ yên, cò ơi, chớ sợ

Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng

Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân

Con chưa biết con cò con vạc

Con chưa biết những cành mềm mẹ hát

Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân

II

Ngủ yên, ngủ yên, ngủ yên

Cho cò trắng đến làm quen

Cò đứng ở quanh nôi

Rồi cò vào trong tổ

Con ngủ yên thì cò cũng ngủ

Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi

Mai khôn lớn, con theo cò đi học

Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân

Lớn lên, lớn lên, lớn lên…

Con làm gì?

Con làm thi sĩ

Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ

Trước hiên nhà

Và trong hơi mát câu văn

III

Dù ở gần con

Dù ở xa con

Lên rừng xuống bể

Cò sẽ tìm con

Cò mãi yêu con

Con dù lớn vẫn là con của mẹ

Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con

À ơi!

Một con cò thôi

Con cò mẹ hát

Cũng là cuộc đời

Vỗ cánh qua nôi

Ngủ đi, ngủ đi!

Cho cánh cò, cánh vạc

Cho cả sắc trời

Đến hát

Quanh nôi

Cái vui bây giờ

Nắng đem chia mùa mới xuống trăm nhà

Đã tắt tiếng than cuộc đời gió thổi

Mẹ ru con bằng bài ca bộ đội

Đời quá vui nên áo vải cũng cài hoa

Những sợi tơ lòng

Tôi không muốn đất trời xoay chuyển nữa

Với tháng ngày biền biệt đuổi nhau trôi

Xuân đừng về! Hè đừng gieo ánh lửa!

Thu thôi sang! Ðông thôi lại não lòng tôi!

Quả đất chuyển giây lòng tôi rung động

Nỗi sầu tư nhuần thấm cõi Hư Vô!

Tháng ngày qua, gạch Chàm đua nhau rụng

Tháp Chàm đua nhau đổ dưới trăng mờ!

Lửa hè đến! Nỗi căm hờn vang dậy!

Gió thu sang thấu lạnh cả hồn thơ!

Chiều đông tàn, như mai xuân lộng lẫy

Chỉ nói thêm sầu khổ với ưu tư!

Tạo hoá hỡi! Hãy trả tôi về Chiêm quốc!

Hãy đem tôi xa lánh cõi trần gian!

Muôn cảnh đời chỉ làm tôi chướng mắt!

Muôn vui tươi nhắc mãi vẻ điêu tàn!

Hãy cho tôi một tinh cầu giá lạnh

Một vì sao trơ trọi cuối trời xa!

Ðể nơi ấy tháng ngày tôi lẩn tránh

Những ưu phiền, đau khổ với buồn lo!

Ngoảnh lại mùa đông

Ngoảnh lại mùa đông thương bạn cũ

Bao người chưa thoát khỏi mùa đông

Em đến về sau xuân dẫu chậm

Đón em còn vạn đóa hoa hồng

Kẻ thù của anh đi rồi

Gió lạnh ngày đông đi khuất

Hôm nay giã từ bệnh tật

Em đưa anh trở ra ngoài

Chiêm hay mùa đó, em ơi!

Ngày tháng dần quên với lịch!

Cuộc sống ngỡ vùi lấp đất

Giờ về cuộc sống nhân đôi

Hạnh phúc anh nhìn loá mắt

Đêm mau, những muốn ngày dài

Anh làm con chim đẹp nhất

Chiều hôm cho đến sao mai

Hát lên những dòng suối mát

Trái tim chia sẻ cho người

Bay đến rừng cây non lộc

Ăn hạt lúa lành dưới đất

Tháng ngày không vãi không rơi…

Nhìn mắt tạnh màu nước mắt

Nhìn tay gân xanh bay mất

Nhìn chân bắp thịt căng rồi

Nhìn mặt đỏ hồng da mặt

Soi gương hồng cả gương soi

Đứng, đã với cành cao ngất

Đi, mơ bước những bước dài

Ơi những dặm đường công tác

Ba lô trìu ấp đôi vai

Sáng đến công trường xa lạ

Khuya theo máy ngủ sao trời

Hay đến bản nào sương phủ

Lửa sàn, củ sắn chia đôi

Đâu chẳng đất lành Tổ quốc

Chẳng tình Đảng dạy dân nuôi

Bờ ao xanh tròn bóng nhãn

Nắng hè giục trắng hoa roi

Cây phượng thay màu cây gạo

Chói chang tà áo son ngời

Tơ hồng nhà ai giục chín

Như sợi tháng ngày hong kén

Sợi vàng dệt lụa lòng tôi

Đã ngọt hồng bì như rượu

Đã tròn trái vải đôi môi

Chim chíp là con chim sẻ

Cúc cù cu gáy từng đôi

Chim chớ làm ta nóng ruột

Cái con tu hú liên hồi

Ta ôm cuộc đời sao xuể

Thôi đừng gọi nữa chim ơi!

Ánh sáng

Cả trời đất đêm nay tràn ánh sáng

Bên Chiêm nương ta say uống nguồn mơ

Miệng đầy trăng khôn cất một lời thơ

Mắt đầy ánh sao sa khôn thể nhắm

Tai đầy tiếng ái ân lời say đắm

Cũng không nghe tiếng động của trần gian

Mũi đầy hương xa lạ xứ Hoa Trăng

Ngăn hơi thở. Trí thơ ngây đầy mộng

Cũng khôn gieo lấy một vài ý tưởng

Có ai không trên tận đảo mây trôi?

Quăng xuống đây dải lụa, hỡi ai ơi!

Để mau đem hồn ta đi cõi khác!

Trời thăm thẳm! Lời vang không tiếng đáp!

Khúc ca chiều

Nắng hiền lành như một màu lụa cũ

Che gốc già, màn lá xanh buông rủ

Ngày chiều chiều, từng trút gió không hương

Lên cành cao khôn gợi dậy bụi đường

Ôi im lặng vẫn ôm nàng bất diệt

Chiều muôn thuở ngại ngùng cơn khóc biệt

Hồn bao la mời mọc những tình say

Tình bao la quyến rũ mảnh hồn bay

Ôi, cho hồn đau thương vừa kết cánh

Ôi, cho trời hơi sương tăng giá lạnh

Giữa một chiều đôi chút gió không hương

Tình đôi ta như một chút bụi đường

Lên bầu trời khôn đưa hồn đôi cánh

Cánh yêu đương trĩu nặng hồn mỏng mảnh

Và ngang chiều nghìn vạn hố cô liêu

Vô ảnh chờ hồn ngả lúc qua chiều

Ôi, im lặng của nắng chiều bất diệt

Ngỡ nghìn thuở vẫn chưa quen ly biệt

Để du dương lá khóc tiếng đôi cành

Sóng thời gian trôi chảy bến ngày xanh

Che gốc già, lá mấy màn buông rủ

Màn xuân khoác nắng vàng như lụa cũ

Hồn tôi nghe hờn khóc tự trong hồn

Một đám tang đưa hồn xuống huyệt buồn

Cành cây biếc nắng vàng vừa hết chiếu

Lòng tôi buồn như đám tang không triệu

Và hồn tôi là triệu đám tang nào

Mà phất phơ trong gió lá xôn xao?

Nguồn thơ của tôi

Đáp lại bài “Nguồn thi cảm” của ông Thanh Tịnh (Đồng quê)

Nghìn năm trước đền đài bùng lửa cháy

Họa binh đao lay chuyển nước non Chàm

Nghìn năm trước tiếng reo hò vang dậy

Chốn bình sa máu đỏ chảy mênh mang

Dòng máu ấy trôi qua bao thế kỷ

Dưới màn quên ảm đạm, dưới sương mờ

Một chiều kia, một chiều kia vắng vẻ

Máu đào tuôn tràn ngập cả lòng ta

Một chiều kia máu đào dâng lênh láng

Theo bút cùn huyết thắm nhẹ nhàng tuôn

Đấy những cảnh u huyền hay xán lạn

Mà chiều kia người thấy ở ĐIÊU TÀN

Tiếng hát con tàu

Tây bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc?

Khi lòng ta đã hóa những con tàu

Khi tổ quốc bốn bề lên tiếng hát

Tâm hồn ta là Tây Bắc, chứ còn đâu.

Con tàu này lên Tây Bắc, anh đi chăng?

Bạn bè đi xa, anh giữ trời Hà Nội

Anh có nghe gió ngàn đang rú gọi

Ngoài cửa ô? Tàu đói những vần trăng.

Đất nước mênh mông, đời anh nhỏ hẹp

Tàu gọi anh đi, sao chửa ra đi?

Chẳng có thơ đâu giữa lòng đóng khép

Tâm hồn anh chờ gặp anh trên kia.

Trên Tây Bắc! Ôi mười năm Tây Bắc

Xứ thiêng liêng rừng núi đã anh hùng

Nơi máu rỏ tâm hồn ta thấm đất

Nay rạt rào đã chín trái đầu xuân.

Ơi kháng chiến! Mười năm qua như ngọn lửa

Nghìn năm sau, còn đủ sức soi đường,

Con đã đi nhưng con cần vượt nữa

Cho con về gặp lại mẹ yêu thương.

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ

Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa,

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa

Như chiếc nôi dừng bỗng gặp cánh tay đưa.

Con nhớ anh con, người anh du kích

Chiếc áo nâu anh mặc đêm công đồn

Chiếc áo nâu suốt một đời vá rách.

Đêm cuối cùng anh cởi lại cho con.

Con nhớ em con, thằng em liên lạc

Rừng thưa em băng, rừng rậm em chờ

Sáng bản Na, chiều em qua bản Bắc

Mười năm tròn! Chưa mất một phong thư.

Con nhớ mế! Lửa hồng soi tóc bạc

Năm con đau, mế thức một mùa dài.

Con với mế không phải hòn máu cắt

Nhưng trọn đời con nhớ mế ơn nuôi.

Nhớ bản sương giăng, nhớ đèo mây phủ

Nơi nào qua, lòng lại chẳng yêu thương?

Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở

Khi ta đi, đất đã hóa tâm hồn!

Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét

Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng,

Như xuân đến chim rừng lông trở biếc

Tình yêu làm đất lạ hóa quê hương.

Anh nắm tay em cuối mùa chiến dịch

Vắt xôi nuôi quân em giấu giữa rừng

Đất Tây Bắc tháng ngày không có lịch

Bữa xôi đầu còn tỏa nhớ mùi hương.

Đất nước gọi ta hay lòng ta gọi?

Tình em đang mong, tình mẹ đang chờ,

Tàu hãy vỗ giùm ta đôi cánh vội

Mắt ta thèm mái ngói đỏ trăm ga.

Mắt ta nhớ mắt người, tai ta nhớ tiếng

Mùa nhân dân giăng lúa chín rì rào

Rẽ người mà đi, vịn tay mà đến

Mặt đất nồng nhựa nóng của cần lao.

Nhựa nóng mười năm nhân dân máu đổ

Tây Bắc ơi, người là mẹ của hồn thơ,

Mười năm chiến tranh, vàng ta đau trong lửa

Nay trở về, ta lấy lại vàng ta.

Lấy cả những cơn mơ!

Ai bảo con tàu không mộng tưởng?

Mỗi đêm khuya không uống một vầng trăng,

Lòng ta cũng như tàu, ta cũng uống

Mặt hồng em trong suối lớn mùa xuân.

Người đi tìm hình của nước

Đất nước đẹp vô cùng. Nhưng Bác phải ra đi

Cho tôi làm sóng dưới con tàu đưa tiễn Bác!

Khi bờ bãi dần lui, làng xóm khuất,

Bốn phía nhìn không một bóng hàng tre.

Đêm xa nước đầu tiên, ai nỡ ngủ?

Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương!

Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở,

Xa nước rồi, càng hiểu nước đau thương!

Lũ chúng ta ngủ trong giường chiếu hẹp

Giấc mơ con đè nát cuộc đời con!

Hạnh phúc đựng trong một tà áo đẹp!

Một mái nhà yêu rủ bóng xuống tâm hồn.

Trăm cơn mơ không chống nổi một đêm dày

Ta lại mặc cho mưa tuôn và gió thổi

Lòng ta thành con rối

Cho cuộc đời giật dây!

Quanh hồ Gươm không ai bàn chuyện vua Lê

Lòng ta đã thành rêu phong chuyện cũ

Hiểu sao hết những tấm lòng lãnh tụ

Tìm đường đi cho dân tộc theo đi.

Hiểu sao hết Người đi tìm hình của Nước

Không phải hình một bài thơ đã tạc nên người

Một góc quê hương, nửa đời quen thuộc,

Hay một đấng vô hình sương khói xa xôi…

Mà hình đất nước hoặc còn hoặc mất

Sắc vàng nghìn xưa, sắc đỏ tương lai

Thế đi đứng của toàn dân tộc

Một cách vinh hoa cho hai mươi lăm triệu con người.

Có nhớ chăng, hỡi gió rét thành Ba Lê?

Một viên gạch hồng, Bác chống lại cả một mùa băng giá

Và sương mù thành Luân Đôn, ngươi có nhớ

Giọt mồ hôi Người nhỏ giữa đêm khuya?

Đời bồi tàu lênh đênh theo sóng bể

Người đi hỏi khắp bóng cờ châu Mỹ, châu Phi,

Những đất tự do, những trời nô lệ,

Những con đường cách mạng đang tìm đi.

Đêm mơ nước, ngày thấy hình của nước

Cây cỏ trong chiêm bao xanh sắc biếc quê nhà

Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì Tổ quốc

Chẳng yên lòng khi ngắm một nhành hoa.

Ngày mai dân ta sẽ sống sao đây?

Sông Hồng chảy về đâu? Và lịch sử?

Bao giờ dải Trường Sơn bừng tỉnh giấc ngủ

Cánh tay thần Phù Đổng sẽ vươn mây?

Rồi cờ sẽ ra sao? Tiếng hát sẽ ra sao?

Nụ cười sẽ ra sao?…

Ơi, độc lập!

Xanh biếc mấy là trời xanh Tổ quốc

Khi tự do về chói ở trên đầu.

Kìa mặt trời Nga bừng chói ở phương Đông

Cây cay đắng đã ra mùa quả ngọt

Người cay đắng đã chia phần hạnh phúc

Sao vàng bay theo liềm búa công nông.

Luận cương đến với Bác Hồ. Và Người đã khóc

Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lênin.

Bốn bức tường im nghe Bác lật từng trang sách gấp

Tưởng bên ngoài, đất nước đợi mong tin.

Bác reo lên một mình như nói cùng dân tộc:

“Cơm áo là đây! Hạnh phúc đây rồi!”

Hình của Đảng lồng trong hình của Nước.

Phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười,

Bác thấy:

Dân ta bưng bát cơm mồ hôi nước mắt

Ruộng theo trâu về lại với người cày

Mỏ thiếc, hầm than, rừng vàng, biển bạc…

Không còn người bỏ xác bên đường ray.

Giặc đuổi xong rồi. Trời xanh thành tiếng hát

Điện theo trăng vào phòng ngủ công nhân

Những kẻ quê mùa đã thành trí thức

Tăm tối cần lao nay hóa những anh hùng.

Nước Việt Nam nghìn năm Đinh, Lý, Trần, Lê

Thành nước Việt nhân dân trong mát suối

Mái rạ nghìn năm hồng thay sắc ngói

Những đời thường cũng có bóng hoa che.

Ôi! Đường đến với Lênin là đường về Tổ quốc

Tuyết Matxcơva sáng ấy lạh trăm lần

Trong tuyết trắng như đọng nhiều nước mắt

Lênin mất rồi! Nhưng Bác chẳng dừng chân.

Vòng cườm trên cổ chim cu

Con cu cườm vẫn đeo vòng cườm muôn thuở

Triệu tấn bom không thể nào làm xổ

Một hạt cườm trên cổ chim tơ

Mùa xuân thật bất ngờ

Tiếng chim sau pháo cụm pháo bầy cấp tập

Rừng cháy đen vẫn cành ra lộc

Chỗ cành xanh là chỗ chim gù.

Hồn đất nước bâng khuâng theo tiếng chim dân dã

Như chửa nghe bao giờ. Mà như đã

Nghe rồi. Tự đâu thời xa xửa xa xưa

Tự sông Thương đôi dòng, Vọng phu hóa đá

Tiếng chim như tự buổi bình Ngô, tự thuở Hai Bà

Tiếng chim như tình ái, như thơ

Ở xứ nghìn năm chiến tranh, vạn ngày trận mạc

Để yên lòng người thì con chim hát

Cho kẻ ra đi, cho kẻ đợi chờ

Bom đạn ngất trời thì đã sao đâu?

Trăm hạt cườm trên cổ chim không thiếu hạt cườm nào.

Chim cu gáy sự vật tuần hoàn theo quy luật,

Chim cu gáy thì xanh rờn cỏ mọc

Đỏ trái chín cành cao cành thấp

Thì anh lại yêu em như buổi ban đầu.

Ngày thắng trận trở về vẫn chim cu ấy gáy

Vòng cườm qua nghìn cơn lửa cháy

Tiếng gáy tưởng chừng như đã, như chưa

Như của năm nào, như của bây giờ.

Cành đào Nguyễn Huệ

Hẳn nhớ Thăng Long, hẳn nhớ đào?

Mai vàng xứ Huế có khuây đâu?

Đào phi theo ngựa về cung nhé!

Nở cạnh đài gương sắc chiến bào.

Nhớ Em Nơi Huyện Nhỏ

Em đi về Kiến Xương

Mùa này mưa bão lắm

Phòng anh mờ hơi sương

Nhớ em nhu nhớ nắng

Chiều nay ốm một mình

Vắng em ngồi bên cạnh

Ngọn gió đùa trêu anh

Cửa khép rồi vẫn đánh

Đường xa trăm cây số

Ngỡ có em về đó

Đắp chăn dày cho anh

Và đứng nhìn anh ngủ

Rồi lại đi Thái Bình

Về Kiến Xương huyện nhỏ

Để lại trời bên cửa

Một màu xanh xanh xanh

Những sợi tơ lòng

Tôi không muốn đất trời xoay chuyển nữa

Với tháng ngày biền biệt đuổi nhau trôi

Xuân đừng về! Hè đừng gieo ánh lửa!

Thu thôi sang! Đông thôi lại não lòng tôi!

Quả đất chuyển đây lòng tôi rung động

Nỗi sầu tư nhuần thấm cõi Hư Vô!

Tháng ngày qua, gạch Chàm đua nhau rụng

Tháp Chàm đua nhau đổ dưới trăng mờ!

Lửa hè đến! Nỗi căm hờn vang dậy!

Gió thu sang thấu lạnh cả hồn thơ!

Chiều đông tàn, như mai xuân lộng lẫy

Chỉ nói thêm sầu khổ với ưu tư!

Tạo hóa hỡi! Hãy trả tôi về Chiêm Quốc!

Hãy đem tôi xa lánh cõi trần gian!

Muôn cảnh đời chỉ làm tôi chướng mắt!

Muôn vui tươi nhắc mãi vẻ điêu tàn!

Hãy cho tôi một tinh cầu giá lạnh,

Một vì sao trơ trọi cuối trời xa!

Để nơi ấy tháng ngày tôi lẩn tránh

Những ưu phiền, đau khổ với buồn lo!

Một người thường

Người nông dân ấy đã bốc mộ cho hàng trăm thương binh

Xác anh em và xác con mình

Xác anh em và xác con mình

Anh xếp trên giường nhà anh như họ còn nằm ngủ

Vợ, dâu anh thì sợ

Nhưng anh vẫn làm nhiệm vụ.

Việc ấy không để lại hào quang trên tay

Ánh sáng gì trong mắt

Hay huân chương trên tường.

Có khi bản thân anh cũng muốn quên cuộc đời chật vật

Còn ta à! Thì bận vì dạ hội, liên hoan…

Tình ca, hội thảo…

Bao nhiêu điều láo nháo chúng ta quên

Quên rằng giờ chiến thắng mười năm

Anh ta vẫn khổ

Con vào trường không có chỗ

Đến bệnh viện không tiền

Ra đường không ai nhớ

Về làng người ta quên.

Bom và trăng

Thức dậy vì tiếng bom

Bỗng gặp đêm trăng sáng

Chói loà trên sông vắng

Chói nửa màn em nằm

Cả đêm trăng sáng rỡ

Chỉ màu trăng là có

Còn chiến tranh là không.

Cái sọ người

Này chiếc sọ người kia, mi hỡi!

Dưới làn xương mỏng mảnh của đầu mi

Mi nhớ gì, tưởng gì trong đêm tối?

Mi trông mong ao ước những điều chi?

Mi nhớ đến cảnh pháp trường ghê rợn

Sọ muôn người lần lượt đuổi nhau rơi?

Hay mi nhớ những đêm mờ rùng rợn

Hồn mi bay trong đốm lửa ma trơi?

Có tìm chăng, những chiều không tiếng gió

Của người mi thi thể rữa tan rồi?

Có tưởng lại mảnh hồn mi đau khổ

Đang lạc loài trong Cõi Chết xa xôi?

Hỡi chiếc sọ, ta vô cùng rồ dại

Muốn riết mi trong sức mạnh tay ta!

Để những giọt máu đào còn đọng lại

Theo hồn ta, tuôn chảy những lời thơ

Ta muốn cắn mi ra từng mảnh nhỏ!

Muốn điên cuồng nuốt cả khối xương khô!

Để nếm lại cả một thời xưa cũ

Cả một dòng năm tháng đã trôi xa!

Hoàng hôn

Cây khẽ nói lên từng ý gió

Bóng gửi hồn thơm xuống rợp đường

Một chùa có lẽ xa xôi lắm

Trên những lòng tin rót suối chuông

Hồn anh cũng đã bắt đầu đêm

Em hãy làm sương trút dịu mềm

Em hãy làm sao gieo sáng láng

Và ban thương nhớ, em làm em

5. Những bài thơ của Huy Cận

Tràng Giang

Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp,

Con thuyền xuôi mái nước song song.

Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả;

Củi một cành khô lạc mấy dòng.

Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu,

Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều

Nắng xuống, trời lên sâu chót vót;

Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.

Bèo dạt về đâu, hàng nối hàng;

Mênh mông không một chuyến đò ngang.

Không cầu gợi chút niềm thân mật,

Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng.

Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,

Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa.

Lòng quê dợn dợn vời con nước,

Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.

Ngậm Ngùi

Nắng chia nửa bãi, chiều rồi…

Vườn hoang trinh nữ xếp đôi lá rầu.

Sợi buồn con nhện giăng mau,

Em ơi! Hãy ngủ… anh hầu quạt đây.

Lòng anh mở với quạt này,

Trăm con chim mộng về bay đầu giường.

Ngủ đi em, mộng bình thường!

Ru em sẵn tiếng thuỳ dương mấy bờ…

Cây dài bóng xế ngẩn ngơ…

– Hồn em đã chín mấy mùa thương đau?

Tay anh em hãy tựa đầu,

Cho anh nghe nặng trái sầu rụng rơi…

Đoàn Thuyền Đánh Cá

Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then, đêm sập cửa.

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,

Cá thu biển Đông như đoàn thoi

Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.

Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!

Thuyền ta lái gió với buồm trăng

Lướt giữa mây cao với biển bằng,

Ra đậu dặm xa dò bụng biển,

Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,

Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,

Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé,

Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.

Ta hát bài ca gọi cá vào,

Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,

Biển cho ta cá như lòng mẹ,

Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,

Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng,

Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.

Câu hát căng buồm với gió khơi,

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.

Mặt trời đội biển nhô màu mới

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

Các Vị La Hán Chùa Tây Phương

Các vị La Hán chùa Tây Phương

Tôi đến thăm về lòng vấn vương.

Há chẳng phải đây là xứ Phật,

Mà sao ai nấy mặt đau thương?

Đây vị xương trần chân với tay

Có chi thiêu đốt tấm thân gầy

Trầm ngâm đau khổ sâu vòm mắt

Tự bấy ngồi y cho đến nay.

Có vị mắt giương, mày nhíu xệch

Trán như nổi sóng biển luân hồi

Môi cong chua chát, tâm hồn héo

Gân vặn bàn tay mạch máu sôi.

Có vị chân tay co xếp lại

Tròn xoe từa thể chiếc thai non

Nhưng đôi tai rộng dài ngang gối

Cả cuộc đời nghe đủ chuyện buồn….

Các vị ngồi đây trong lặng yên

Mà nghe giông bão nổ trăm miền

Như từ vực thẳm đời nhân loại

Bóng tối đùn ra trận gió đen.

Mỗi người một vẻ, mặt con người

Cuồn cuộn đau thương cháy dưới trời

Cuộc họp lạ lùng trăm vật vã

Tượng không khóc cũng đổ mồ hôi.

Mặt cúi nghiêng, mặt ngoảnh sau

Quay theo tám hướng hỏi trời sâu

Một câu hỏi lớn. Không lời đáp

Cho đến bây giờ mặt vẫn chau.

Có thực trên đường tu đến Phật

Trần gian tìm cởi áo trầm luân

Bấy nhiêu quằn quại run lần chót

Các vị đau theo lòng chúng nhân?

Nào đâu, bác thợ cả xưa đâu?

Sống lại cho tôi hỏi một câu:

Bác tạc bấy nhiêu hình khô hạnh

Thật chăng chuyện Phật kể cho nhau?

Hay bấy nhiêu hồn trong gió bão

Bấy nhiêu tâm sự, bấy nhiêu đời

Là cha ông đó bằng xương máu

Đã khổ, không yên cả đứng ngồi.

Cha ông năm tháng đè lưng nặng

Những bạn đương thời của Nguyễn Du

Nung nấu tâm can vò võ trán

Đau đời có cứu được đời đâu.

Đứt ruột cha ông trong cái thuở

Cuộc sống giậm chân hoài một chỗ

Bao nhiêu hi vọng thúc bên sườn

Héo tựa mầm non thiếu ánh dương.

Hoàng hôn thế kỷ phủ bao la

Sờ soạng, cha ông tìm lối ra

Có phải thế mà trên mặt tượng

Nửa như khói ám, nửa sương tà.

Các vị La Hán chùa Tây Phương!

Hôm nay xã hội đã lên đường

Tôi nhìn mặt tượng dường tươi lại

Xua bóng hoàng hôn, tản khói sương.

Cha ông yêu mến thời xưa cũ

Trần trụi đau thương bỗng hoá gần!

Những bước mất đi trong thớ gỗ

Về đây, tươi vạn dặm đường xuân.

Con Chim Chiền Chiện

Con chim chiền chiện

Bay vút, vút cao

Lòng đầy yêu mến

Khúc hát ngọt ngào.

Chim bay chim sà

Lúa tròn bụng sữa

Đồng quê chan chứa

Những lời chim ca.

Bay cao, cao vút

Chim biến mất rồi

Chỉ còn tiếng hót

Làm xanh da trời.

Áo Trắng

Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong,

Hôm xưa em đến, mắt như lòng

Nở bừng ánh sáng. Em đi đến,

Gót ngọc dồn hương, bước toả hồng.

Em đẹp bàn tay ngón ngón thon;

Em duyên đôi má nắng hoe tròn.

Em lùa gió biếc vào trong tóc

Thổi lại phòng anh cả núi non.

Em nói, anh nghe tiếng lẫn lời;

Hồn em anh thở ở trong hơi.

Nắng thơ dệt sáng trên tà áo,

Lá nhỏ mừng vui phất cửa ngoài.

Đôi lứa thần tiên suốt một ngày.

Em ban hạnh phúc chứa đầy tay.

Dịu dàng áo trắng trong như suối

Toả phất đôi hồn cánh mộng bay.

Sớm Mai Gà Gáy

Tiếng gà gáy ơi! Gà gáy ơi!

Nghe sao ấm áp tựa nghe đời

Tuổi thơ gà gáy ran đầu bếp

Trâu dậy trong ràn, em cựa nôi

Cha dậy đi cày trau kịp vụ,

Hút vang điếu thuốc khói mù bay.

Nhút cà, cơm ủ trong bồ trấu,

Chút cá kho tương mẹ vội bày.

Gà gáy nhà ta, gáy làng giềng

Ta nghe thuộc mỗi tiếng gà quen…

– Cha ơi, con chửa nghe gà chú!

– Nó cũng như mày hay ngủ quên.

Hàng cau mở ngọn đón ngày vào

Xóm nhỏ nép bên triền núi cao.

Gà lại gáy dồn thêm đợt nữa.

Nắng lên xoè quạt đỏ như mào.

Gà gáy ơi! Tiếng gà gáy ơi!

Nghe sao rạo rực buổi mai đời!

Thương cha lủi thủi không còn nữa

Chẳng sống bây giờ thôn xóm vui…

Đi Giữa Đường Thơm

Đường trong làng: hoa dại với mùi rơm…

Người cùng tôi đi dạo giữa đường thơm,

Lòng giắt sẵn ít hương hoa tưởng tượng.

Đất thêu nắng, bóng tre, rồi bóng phượng

Lần lượt buông màn nhẹ vướng chân lâu:

Lên bề cao hay đi xuống bề sâu?

Không biết nữa – Có chút gì làm ngợp

Trong không khí… hương với màu hoà hợp…

Một buổi trưa không biết ở nơi nào,

Như buổi trưa nhè nhẹ trong ca dao,

Có cu gáy, có bướm vàng nữa chứ

Mà đôi lứa đứng bên vườn tình tự.

Buổi trưa này xưa kia ta đã đi,

Phải cùng chăng? Lòng nhớ rõ làm chi!

Chân bên chân, hồn bên hồn, yên lặng,

Người cùng tôi đi giữa đường rải nắng,

Trí vô tư cho da thở hương tình,

Người khẽ nắm tay, tôi khẽ nghiêng mình.

Như sắp nói, nhưng mà không – khóm trúc

Vừa động lá, ta nhận vào một lúc

Cả không gian hồn hậu rất thơm tho;

Gió hương đưa mùi, dìu dịu phất phơ…

Trong cảnh lặng, vẫn đưa mùi gió thoảng…

Tri bâng quơ nghĩ thoáng nhưng buồn nhiều:

“Chân hết đường thì lòng cũng hết yêu”.

Chân đang bước bỗng e dè dừng lại

– Ở giữa đường làng, mùi rơm, hoa dại…

Ta Viết Bài Thơ Gọi Biển Về

Ta viết bài thơ gọi biển về

Nghìn năm dào dạt sóng say mê

Hoàng hôn khép nhẹ hàng mi tím

Xanh biếc bình minh buổi gió se

Ta, Biển sinh đôi tự thuở nào?

Sóng ngầm bao đợt nhói lòng đau

Cái vui đầu sóng, buồn chân sóng

Cùng lặn chiều hôm nét đỏ au.

Rồi một ngày kia hết ở đời

Cho ta theo biển khoả chân trời

Điều chi chưa nói xin trao sóng

Lấp lánh hồn ta mặn gió khơi.

Chiều Thu Quê Hương

Chiều thu trong, lá trúc vờn đẹp quá,

Lá mía xanh nhung quạt vào mái rạ

Tiếng lao xao như ai ngả nón chào.

Hoa mướp cuối mùa vàng rực như sao,

Giếng trong lẻo, trời xanh in thăm thẳm.

Chiều thu quê hương sao mà đằm thắm

Tôi bước giữa vườn, bạn với hàng cau

Hút nắng tơ vàng như những đài cao

Đứng lồng lộng, thu tiếng chiều vàng rợi.

Vồng khoai lang xoè lá ra nằm sưởi

Cùng với gà mẹ xoè cánh ấp con.

ở trước sân hà mấy đống gạch son,

Hố vôi trắng nằm đợi ngày xây dựng.

Trời thu trong em bé cười má ửng;

Như cây sai mẹ đứng giữa chùm con.

Chiều thu vàng vàng rực cả tâm hồn

Của đất nước đang bồi da thắm thịt.

Gió biển mặn thổi về đây tha thiết;

Những con chim phơi phới cánh, chiều thu

Náo nức như triều, êm ả như ru…

Đoàn Thuyền Đánh Cá

Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then, đêm sập cửa.

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,

Cá thu biển Đông như đoàn thoi

Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.

Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!

Thuyền ta lái gió với buồm trăng

Lướt giữa mây cao với biển bằng,

Ra đậu dặm xa dò bụng biển,

Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,

Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,

Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé,

Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.

Ta hát bài ca gọi cá vào,

Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,

Biển cho ta cá như lòng mẹ,

Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,

Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng,

Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.

Câu hát căng buồm với gió khơi,

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.

Mặt trời đội biển nhô màu mới

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

Đàn Tơ-Rưng

Nứa anh đem phơi nắng

Chính ửng mặt trời hồng

Nứa anh đem hong bếp

óng ánh màu mật ong.

Anh bắc qua năm tháng

Chiếc cầu phao âm thanh

Đời hai đầu mưa nắng

Đàn mắc võng tâm tình

Mỗi câu em đậm đà

Mỗi tiếng lòng anh dội

Câu trầm bổng thiết tha

Võng ru lời rừng suối

Em cùng anh ta nối

Qua trăm núi nghìn đèo

Tiếng quê hương vời vợi

Như dậy rừng nứa reo

Tiếng đá lồng tiếng nứa

Cung bậc hồn cha ông

Bậc cao như đỉnh núi

Bậc trầm hơn đáy sông

Đàn nói lòng Đam San

Đàn nói tình Xinh Nhã

Nói ân tình đôi ta

Tựa lửa bền trong đá.

Vườn Hồng

Vườn hồng anh thăm sau mưa

Mười phần vườn có xác xơ một vài

Cánh hồng vẫn đẹp trên gai,

Hoa ôm mặt đất, hoa cài tường bên.

Lỗi hồng lững thững vắng em,

Nghìn hoa đẹp một mình xem cũng buồn.

Xa nhau dạ những bồn chồn

Ta buồn hay ấy tụ hồn của hoa?

Phải chăng đẹp gợi buồn xa…

Nghìn năm cõi đẹp lòng ta gặp mình

Hồng ơi ý đẹp kết tinh,

Hoa sinh đôi với ái tình từ xưa

Vườn hồng lững thững sau mưa

Ra về nắng hửng, lòng chưa hết buồn.

Chết

Chân quấn quít rồi đến ngày nghỉ bước;

Miệng trao lời rồi đến buổi làm thinh;

Thân có đôi chờ lúc ngủ một mình,

Không bạn lứa cũng không mền ấm nóng;

Tai dưới đất để nghe chừng tiếng sóng

Ở trên đời; – đầu ấy ngửng lên cao

Sẽ nằm im! Ôi đau đớn chừng nào;

Thân bay nhảy giam trong mồ nhỏ tí,

Một dáng điệu suốt trăm nghìn thế kỷ!

Ngày sẽ về, gió sẽ mát, hoa tươi,

Muôn trai tơ đi hái vạn môi cười,

Làn nắng ấm vào khua trong lá sắc;

Nhưng mắt đóng trong đêm câm dằng dặc,

Còn biết gì trời đất ở bên kia;

Bướm bay chi! tay nhậy đã chia lìa;

Tình gọi đó, nhưng lòng thôi bắt mộng.

Bỏ chung chạ để nằm khô một bóng;

Chẳng ai vào an ủi nắm bàn tay:

Khổ bao nhiêu cho một kẻ hằng ngày

Tìm thế giới để làm khuây lẻ chiếc!

Thu Rừng

Bỗng dưng buồn bã không gian

Mây bay lũng thấp giăng màn âm u.

Nai cao gót lẫn trong mù

Xuống rừng nẻo thuộc nhìn thu mới về.

Sắc trời trôi nhạt dưới khe;

Chim đi lá rụng, cành nghe lạnh lùng.

Sầu thu lên vút song song.

Với cây hiu quạnh, với lòng quạnh hiu.

Non xanh ngây cả buồn chiều,

– Nhân gian e cũng tiêu điều dưới kia.

Hoa Đăng

Khi ta đến các người đà đến cả

Có Thiên nhiên, suối chị với rừng anh

Cỏ vạn đại đã quen chiều óng ả

Liễu thiên thu từng thuộc lối buông mành.

Chim siêng hót đã mấy đời ngọt giọng

Bướm chăm bay nhẹ cánh thuở lâu rồi

Đất duyên dáng những vú đồi mơ mộng

Trời xanh sao dưới nước ngọc tuôn trôi.

Chắc vui lắm nên về đông đủ vậy

ánh muôn sao vương mỏng sợi tơ chăng

Ta đang ngủ trong luân hồi tỉnh dậy

Thấy trần gian là một hội hoa đăng.

Hoa nhảy múa nối vòng quanh tháng biếc

Ca ngợi bốn mùa công chúa nguy nga

Và tất cả đã rạng màu yến tiệc

Đủ cả rồi, duy thiếu một mình ta.

Ta hớn hở khoan thai vào nhập cuộc,

Góp vui chung với nhịp máu lòng say

Ta đi tới trong đời hơi chậm bước

Gặp Thiên nhiên như gặp bạn lâu ngày.

Ta ngây ngất thắp cao hồn đuốc rạng

Cuộc vui chung cùng góp ánh muôn sao

Và tự lúc hồn ta qua cửa sáng,

Hội hoa đăng bừng nhạc thắm xôn xao.

Lên Đàng

Đồi bát ngát vít cành ngồi hỏi

Xuân đi đâu trăm lối ngổn ngang?

Tin vui vừa giục lên đàng

Áo tơ mở cuộc nếp vàng mênh mông

Bánh xe xuân quay vòng thao thức

Phát phơ cành náo nức trăng sao

Ra đường chẳng gặp bạn chào

Gặp xuân trẩy hội nhập vào gió xuân

Áo Thời Gian

Đêm cuối năm rồi gà gáy giục

Ơi mặt trời đưa xuân mọc lên

Thời gian nghe nở nhanh từng phút

Như phố hoàng hôn bật ánh đèn

Mải sống quanh năm với tháng năm

Như quen áo mặc, chiếu giường nằm

Ngỡ năm tháng cũng là da thịt

Rượu mạnh thời gian ta sủi tăm

Mai đây trần trụi đi về đất

Năm tháng như là chiếc áo phơi

Quên ở ngoài vườn, ao lặng lẽ

Có hoa râm bụt cúi mình soi

Em hơi, bên anh em thở đều

Thời gian chung tấm mặc cho nhau

Cuối năm gà gáy dày thêm sợi

Vũ trụ choàng ta áo ấm sao!

Mưa Đêm Rừng Cọ

Mưa đêm rừng cọ tiếng thanh trong

Muôn tiếng đàn tranh vạn phím rung

Khúc nhạc đất trời đang chuyển điệu

Say sưa mưa rớt giọt tơ đồng

Nằm nghe gió dập đập cành cây

Khoan nhặt tầng cao nhịp nước đầy

Ăm ắp hồn ta rừng chụm lại

Cơn mưa ao ước đã bao ngày

Rừng cọ đêm mưa đất cổ sơ

Hoa ngâu hương mát tự bao giờ

Cha ông đã ở mùa hương ấy

Thơm đến ngày nay mỗi giọt mưa

Chiếc Hôn

Em hôn trên má, anh nằm yên

Chưa dám hôn em: mạch mới liền

Như trận mưa rào vườn thấm nhận,

Mưa hôn da thịt thấm thần tiên.

Anh ốm sơ qua cũng thấy rằng

Con người là một lưới tơ giăng

Chắc bền cũng có, mong manh có,

Yêu mến làm cho sợi xoắn săn.

Ai tạo đầu tiên những chiếc hôn?

Hoà hương da thịt, thở tâm hồn

Đoá hoa hồng thắm ban sơ ấy

Đến lượt tình ta đậm dấu son.

Em bước ra về anh muốn tiễn

Em ngăn anh lại, sợ trời mưa

Môi em se lạnh trong làn gió

Sờ má, lòng anh bỗng ngẩn ngơ.

Cảm ơn các bạn đã đọc và theo dõi bài viết của PKMacBook.com chúng tôi. Hơn một trăm bài thơ hay và đẹp nhất đã được đăng tải ở bài viết trên, chúc các bạn có thể đọc được những áng thơ văn hay hơn nữa.

Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Thủ Thuật Tại Website Pkmacbook.com